Địa lý Khánh Hòa là một tỉnh ven biển tại vùng Nam Trung Bộ của Việt Nam, nổi tiếng với diện tích đồng bằng ven biển nhỏ và nhiều dãy núi non. Điều đặc biệt là tỉnh này có những đầm phá, vịnh rộng lớn và những bãi biển tuyệt đẹp.
Địa lý tự nhiên
Vị trí địa lý
Tỉnh Khánh Hòa nằm ở vùng duyên hải Nam Trung Bộ, giáp ba huyện Sông Hinh, Đông Hòa và Tây Hòa của tỉnh Phú Yên về phía Bắc, giáp hai huyện M'Drắk và Krông Bông của tỉnh Đắk Lắk về phía Tây, giáp huyện Bác Ái và Thuận Bắc của tỉnh Ninh Thuận về phía Nam, giáp huyện Lạc Dương của tỉnh Lâm Đồng về phía Tây Nam và giáp Biển Đông về phía Đông. Tỉnh lỵ của Khánh Hòa là thành phố Nha Trang, nằm cách Thành phố Hồ Chí Minh 447 km và cách thủ đô Hà Nội 1.278 km đường bộ.
Khánh Hòa có diện tích tự nhiên là 5.217,6 km² và chiều dài khoảng 150 km, chiều rộng lớn nhất là 90 km.
Địa hình
Khánh Hòa là một tỉnh nằm sát dãy núi Trường Sơn với đa số diện tích là núi non. Đặc biệt, khu vực này có đa dạng về địa hình núi với các đỉnh núi cao trên 1.500 m và đồng bằng ven biển hẹp.
Các đèo như đèo Cả, đèo Cổ Mã, đèo Chín Cụm, đèo Bánh Ít, đèo Rọ Tượng, đèo Rù Rì đồng loạt xuất hiện để đi qua các dãy núi và đồng bằng, tạo nên cảnh quan hùng vĩ và hấp dẫn.
Bãi biển Dốc Lếch tại Ninh Hòa
Vùng núi và bán sơn địa
Khánh Hòa có vùng núi cao thuộc dãy Vọng Phu, trong đó có dãy Tam Phong gồm ba đỉnh núi cao là Hòn Giữ, Hòn Ngang và Hòn Giúp. Vùng núi này tạo thành ranh giới tự nhiên giữa Khánh Hòa, Phú Yên và Đắk Lắk. Ở phía nam và tây nam, có một vùng núi rộng, với nhiều đỉnh núi cao trên 1.500 m, trong đó có đỉnh núi Hòn Giao là đỉnh núi cao nhất Khánh Hòa.
Đồng bằng
Đồng bằng ở Khánh Hòa hẹp và bị chia cắt bởi các dãy núi đâm ra biển. Địa hình rừng núi của tỉnh không thuận lợi cho nông nghiệp, vì vậy tỉnh Khánh Hòa không phải là nơi thuận lợi để phát triển nông nghiệp. Tuy nhiên, tỉnh có các đồng bằng lớn như đồng bằng Nha Trang - Diên Khánh, đồng bằng Ninh Hòa, đồng bằng Vạn Ninh và đồng bằng Cam Ranh.
Bờ biển và biển ven bờ
Khánh Hòa có đường bờ biển kéo dài khoảng 385 km, với đa dạng các cửa lạch, đầm, vịnh và khoảng 200 đảo lớn, nhỏ ven bờ. Đặc biệt, vịnh Cam Ranh có chiều dài 16 km, chiều rộng 32 km và được coi là cảng biển có điều kiện tự nhiên tốt nhất Đông Nam Á.
Sông ngòi
Tỉnh Khánh Hòa có nhiều con sông ngắn và dốc, tạo thành một mạng lưới sông phân bố khá dày. Hầu hết các con sông đều bắt nguồn từ vùng núi phía Tây và chảy xuống biển phía Đông. Cửa sông thường xuất hiện cách nhau khoảng 5-7 km.
Hai con sông lớn nhất tỉnh là sông Cái (còn được gọi là sông Thác Ngựa) và sông Dinh.
Địa chất
Cấu tạo địa chất của Khánh Hòa chủ yếu là đá granit và ryolit, dacit, có nguồn gốc từ quá trình phun trào và xâm nhập. Đặc biệt, với quá trình phong hóa vật lý và hóa học trên nền đá granit và ryolit, Khánh Hòa có thiên nhiên phong phú và ngoạn mục.
Khí hậu
Khánh Hòa có khí hậu nhiệt đới gió mùa với hai mùa rõ rệt là mùa mưa và mùa nắng. Thời tiết ở Khánh Hòa có những đặc điểm riêng biệt do ảnh hưởng của khí hậu đại dương.
Mùa mưa thường kéo dài từ giữa tháng 9 đến giữa tháng 12 và tập trung vào các tháng 10 và 11, trong đó lượng mưa chiếm trên 50% lượng mưa trong năm. Các tháng còn lại là mùa nắng, với trung bình 2.600 giờ nắng mỗi năm.
Nhiệt độ trung bình hàng năm của Khánh Hòa dao động khoảng 26,7 °C, tuy nhiên, trên đỉnh núi Hòn Bà có khí hậu như Đà Lạt và Sapa. Độ ẩm tương đối khoảng 80,5%.
Từ tháng 1 đến tháng 8, Khánh Hòa có thể coi là mùa khô, với nhiệt độ từ 17-34 °C. Từ tháng 9 đến tháng 12, là mùa mưa, với nhiệt độ từ 20-27 °C.
Địa lý kinh tế
Tỉnh Khánh Hòa có vị trí địa lý thuận lợi cho phát triển kinh tế và du lịch. Với vùng biển đẹp và cảng biển quốc tế Cam Ranh, Khánh Hòa thu hút lượng lớn du khách trong và ngoài nước. Ngoài ra, kinh tế tỉnh còn phát triển từ ngành công nghiệp, nông nghiệp và dịch vụ.
Địa lý nhân văn
Tỉnh Khánh Hòa có nền văn hóa đa dạng và phong phú. Với nhiều di tích lịch sử và cảnh quan thiên nhiên đẹp, Khánh Hòa là điểm đến du lịch hấp dẫn cho du khách trong và ngoài nước.