Tam Kỳ, thành phố tỉnh lỵ của Quảng Nam, Việt Nam, không chỉ là trung tâm hành chính mà còn là trung tâm kinh tế, văn hóa, y tế, giáo dục, khoa học kỹ thuật của tỉnh này. Nằm ở vị trí trung độ của cả nước và thuộc vùng kinh tế trọng điểm miền Trung, Tam Kỳ đã trải qua nhiều thăng trầm trong quá trình phát triển.
Địa lý
Tam Kỳ nằm cách thủ đô Hà Nội 820km về phía Bắc, cách thành phố Đà Nẵng 60km về phía Bắc và cách thành phố Hồ Chí Minh 900km về phía Nam. Với các giới hạn địa lý, Tam Kỳ giáp huyện Thăng Bình ở phía Bắc, huyện Núi Thành ở phía Nam, huyện Phú Ninh ở phía Tây và biển Đông ở phía Đông. Với diện tích 100,26 km², dân số năm 2019 là 122.374 người, trong đó có 75% dân số thành thị và 25% dân số nông thôn. Mật độ dân số đạt 1.221 người/km².
Hành chính
Thành phố Tam Kỳ được chia thành 9 phường và 4 xã. Các phường bao gồm An Mỹ, An Phú, An Sơn, An Xuân, Hòa Hương, Hòa Thuận, Phước Hòa, Tân Thạnh và Trường Xuân. Trong khi đó, các xã bao gồm Tam Ngọc, Tam Phú, Tam Thăng và Tam Thanh.
Lịch sử
Tam Kỳ có lịch sử phát triển từ một ngã ba trở thành thành phố với nhiều giao lộ lớn. Thị xã Tam Kỳ đã được thành lập từ lâu và có bề dày lịch sử. Sau nhiều thời kỳ lịch sử, Tam Kỳ luôn có sự phát triển không ngừng, kết nối mật thiết với vùng đất Quảng Nam kiên cường và gan dạ trong cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc và xây dựng đất nước.
Trước Cách mạng tháng Tám năm 1945, huyện Tam Kỳ đã trở thành thị trấn Tam Kỳ. Sau đó, vào ngày 30 tháng 1 năm 1951, thị xã Tam Kỳ được thành lập và trở thành tỉnh lỵ tỉnh Quảng Nam.
Sau Hiệp định Genève năm 1954, huyện Tam Kỳ được gọi là quận Tam Kỳ và trực thuộc tỉnh Quảng Tín. Sau năm 1975, hai huyện Bắc Tam Kỳ, Nam Tam Kỳ và thị xã Tam Kỳ đã hợp nhất thành huyện Tam Kỳ thuộc tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng.
Ngày 29 tháng 9 năm 2006, Thành phố Tam Kỳ được thành lập trên cơ sở toàn bộ diện tích và dân số của thị xã Tam Kỳ. Với 9 phường và 4 xã, thành phố Tam Kỳ đã được công nhận là đô thị loại II.
Văn hóa - du lịch
Tam Kỳ không chỉ có vị trí địa lý đắc địa mà còn có nhiều di tích lịch sử và làng nghề truyền thống đáng khám phá. Các đặc sản như Mì Quảng, Trà Lài, Mít Hông, Cơm Gà Tam Kỳ, Bánh Chập, Bánh ướt ram và Bò bía đã nổi tiếng với người dân và du khách.
Thành phố cũng được trao giải thưởng "Phong cảnh thành phố châu Á năm 2015" do Tổ chức Định cư con người Liệp Hiệp Quốc tại châu Á (UN Habitat châu Á) trao tặng.
Các địa điểm du lịch công cộng như Trung tâm thanh thiếu niên miền Trung, Trung tâm thể thao văn hóa tỉnh, Sân vận động Tam Kỳ, Trung tâm văn hóa thiếu nhi tỉnh và Quảng trường tỉnh đã thu hút sự quan tâm của du khách.
Giao thông
Về giao thông, Tam Kỳ có mạng lưới đường phố chính như Hùng Vương, Phan Chu Trinh, Trần Cao Vân, Huỳnh Thúc Kháng, Nguyễn Hoàng và Quốc lộ 1. Thành phố nằm sát tuyến đường sắt Bắc - Nam và có Ga Tam Kỳ nằm ở đường Nguyễn Hoàng, phường An Xuân. Ngoài ra, sân bay Chu Lai cũng chỉ cách trung tâm thành phố 25 km.
Tam Kỳ, với vị trí địa lý thuận lợi và tiềm năng kinh tế sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong tương lai. Cùng khám phá và trải nghiệm văn hóa, du lịch tại thành phố này và khám phá những đặc sản ẩm thực độc đáo của Tam Kỳ.