Hội nghị hẹp Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN vừa diễn ra tại cố đô Luang Prabang, Lào vào ngày 29/1, đã khởi đầu cho năm ASEAN 2024 với chủ đề "ASEAN: Thúc đẩy kết nối và tự cường". Đại diện các nước thành viên đã tái khẳng định lập trường quan trọng về Biển Đông và tình hình ở Myanmar.
Tăng cường sức mạnh đoàn kết
Hội nghị tập trung vào việc tăng cường khả năng "tự cường" của ASEAN trước những biến động trong khu vực và thế giới. Các Bộ trưởng đã nhấn mạnh cần tiếp tục củng cố đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN, bảo vệ và thúc đẩy quá trình xây dựng Cộng đồng ASEAN. Ngoài ra, họ cũng đề xuất định hướng hợp tác và quan hệ sâu rộng với các đối tác khác để đảm bảo hiệu quả và tính thực chất của hợp tác.
Lập trường về Biển Đông và Myanmar
Các nước thành viên đã thảo luận về tình hình quốc tế và khu vực, đồng thời tái khẳng định lập trường nguyên tắc của ASEAN về các vấn đề quan trọng như Biển Đông, Myanmar, Bán đảo Triều Tiên, xung đột Nga-Ukraine, Trung Đông, biến đổi khí hậu và an ninh năng lượng. Đặc biệt, các Bộ trưởng đã nhấn mạnh mong muốn xây dựng Biển Đông hòa bình, ổn định, hợp tác và thịnh vượng. Họ cam kết thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và hướng tới xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) thực chất, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS).
Về vấn đề Myanmar, các Bộ trưởng đã nhất trí tiếp tục hỗ trợ tìm giải pháp cho cuộc khủng hoảng thông qua thực hiện Đồng thuận 5 điểm và các quyết định của lãnh đạo cấp cao ASEAN về kiểm điểm và thực hiện Đồng thuận 5 điểm, cũng như tăng cường hỗ trợ nhân đạo cho Myanmar.
Sáng kiến của Việt Nam
Việt Nam đã hoan nghênh chủ đề hợp tác năm 2024 và đánh giá cao các ưu tiên do Lào đề xuất, đồng thời đề xuất tăng cường kết nối số, kết nối hạ tầng, người dân, thể chế, thương mại và đầu tư trong ASEAN. Việt Nam cũng sẵn sàng phối hợp và hỗ trợ Lào đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN.
Ngoài ra, Việt Nam đã đề nghị tổ chức Diễn đàn Tương lai ASEAN về phát triển nhanh và bền vững, lấy người dân làm trung tâm. Đây là một sáng kiến đột phá, tạo cơ hội cho các quan chức, chuyên gia, học giả và các nhóm khác nhau trao đổi ý tưởng và khuyến nghị chính sách để phát triển, kết nối và hợp tác trong khu vực ASEAN.
Đảm bảo vai trò của ASEAN
Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đã tái khẳng định lập trường nguyên tắc của ASEAN về Biển Đông và đề nghị ASEAN kiên trì hỗ trợ Myanmar. Việt Nam cũng cam kết ủng hộ và hợp tác với Chủ tịch ASEAN 2024 và Đặc phái viên trong vấn đề Myanmar. Ngoài ra, đại diện Việt Nam cũng nhấn mạnh rằng ASEAN cần duy trì cách tiếp cận cân bằng, khách quan và nâng cao vai trò và tiếng nói của mình trong các vấn đề liên quan đến hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển bền vững ở khu vực và trên thế giới.
Kết thúc Hội nghị, Lào - Chủ tịch ASEAN 2024 đã phát đi Thông cáo báo chí phản ánh toàn diện các vấn đề được trao đổi tại Hội nghị, tạo nên sự đồng thuận và sự hỗ trợ cho những quyết định quan trọng của ASEAN trong tương lai.