Hoa tam thất từ lâu đã được biết đến là một loại thảo dược quý, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết về đặc điểm, công dụng và cách sử dụng hiệu quả của nó. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết về hoa tam thất mà bạn cần biết.
Thông tin về Hoa Tam Thất
Hoa Tam Thất là hoa của cây tam thất, còn được gọi với các tên khác như: sâm tam thất, kim bất hoán, điền thất nhân sâm...
Danh pháp khoa học của cây tam thất là Panax pseudoginseng, thuộc họ Nhân sâm (Araliaceae).
Đặc điểm thực vật
Hoa bắt đầu mọc khi cây đã được trồng khoảng 3 năm. Nó có màu xanh lục nhạt, kích thước khoảng 3 - 5 cm, gồm nhiều bông chụm lại giống như bông súp lơ. Hoa bắt đầu nở vào tháng 4 đến tháng 5.
Cần phân biệt sự khác nhau giữa nụ hoa tam thất và hoa tam thất. Chúng khác nhau không chỉ về thời điểm thu hoạch mà còn về giá trị kinh tế và công dụng:
- Nụ hoa tam thất (nụ non bao tử tam thất): Có kích thước nhỏ và thường xuất hiện sau 30 ngày khi cây bắt đầu nảy nụ. Nụ này có mùi thơm và được nhiều người sử dụng, có giá thành cao.
- Hoa tam thất nở bung: Đây là thời điểm hoa vẫn giữ nguyên chùm hoặc rời từng bông. Lúc này, ta có thể quan sát rõ nhụy và đài hoa. Mùi vị của hoa đã nở không thơm bằng hoa bao tử và có thể chứa nhiều vụn. Vì vậy, giá thành của loại này thấp hơn.
Phân bố địa lý
Cây tam thất được phân bố ở nhiều nước như Đài Loan, Nhật Bản, Triều Tiên và Trung Quốc, chủ yếu mọc ở các vùng đồi núi cao.
Ở Việt Nam, cây tam thất có nhiều ở vùng Tây Bắc như sapa , Lào Cai, Hà Giang, Lai Châu... Tại những tỉnh này, ngoài công dụng là vị thuốc, dược liệu còn được sử dụng trong bữa ăn hàng ngày của người dân nơi đây.
Thu hái, sơ chế và bảo quản
Thu hoạch hoa vào mùa hoa nở rộ, khoảng tháng 6-7. Sau đó, hoa được phơi hoặc sấy khô để sử dụng trong thời gian dài.
Cách bảo quản hoa tam thất tươi và khô có một số khác biệt:
- Với nụ hoa tam thất tươi: Bỏ vào túi, buộc kín và cho vào ngăn mát tủ lạnh. Chỉ nên bảo quản trong vòng 1 tuần, nếu để lâu uống sẽ không còn mùi thơm.
- Với nụ hoa tam thất khô: Bỏ vào túi nilon buộc kín hoặc bỏ vào lọ, để nơi khô ráo, thoáng mát và tránh ánh nắng trực tiếp. Sử dụng hết trong thời hạn 6 tháng vì nếu để quá lâu, nụ hoa sẽ không còn thơm ngon và giá trị dinh dưỡng cũng giảm đi nhiều.
Lưu ý khi xử lý hoa tam thất bị mốc: Hoa bị mốc thì nên bỏ đi, không nên sử dụng. Nhiều người có thói quen rửa sạch rồi tiếp tục dùng. Điều này gây hại cho cơ thể vì độc tố Aflatoxin đã ngấm sâu trong dược liệu.
Phân loại
Dược liệu hoa tam thất được chia thành hai loại chính: hoa tam thất bắc và hoa tam thất nam. Theo nghiên cứu, loại tam thất bắc có nhiều dưỡng chất tốt hơn so với tam thất nam. Đặc biệt, dược liệu này còn rất tốt cho hệ tim mạch, giúp ngăn ngừa nguy cơ đau tim...
Để hiểu rõ hơn về tác dụng của hoa tam thất bắc và hoa tam thất nam, chúng ta hãy tìm hiểu thêm ở phần dưới đây.
Tác dụng của hoa tam thất
Dược liệu từ xưa đến nay được sử dụng khá phổ biến. Vậy hoa tam thất có tác dụng gì với sức khỏe con người?
Theo Đông y
Các chuyên gia Đông y cho rằng hoa tam thất có tính mát, vị ngọt. Công dụng của hoa tam thất bao gồm hạ huyết áp, thanh nhiệt, bình can, bổ huyết và an thần, điều hòa giấc ngủ. Ngoài ra, nó còn giúp phòng chống bệnh ung thư, điều trị bệnh về gan, giúp phụ nữ sau sinh lợi sữa.
Theo y học hiện đại
Có rất nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng trong dược liệu có chứa nhiều Saponin. Đây là hoạt chất có tác dụng chống viêm nhiễm, ngăn ngừa lão hóa tế bào. Ngoài ra, nó còn giúp điều hòa huyết áp, tăng cường chức năng cho tim mạch.
Mặt khác, các nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng trong dược liệu còn chứa nhiều hợp chất như Sterol, Fe, Ca và các acid amin... Vì thế, tác dụng của hoa tam thất bao gồm cầm máu, tiêu ứ, điều hòa khí huyết và nhiều công dụng khác.
Cụ thể, các tác dụng của hoa tam thất như sau:
- Cải thiện tình trạng mất ngủ, khó ngủ
- Hỗ trợ giảm cân
- Giúp điều hòa huyết áp
- Ngăn ngừa bệnh về tim mạch
- Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường
- Hỗ trợ điều trị bệnh gan
- Cải thiện sức khỏe phụ nữ sau sinh
- Giúp trẻ hóa làn da
- Giúp cơ thể tăng cường miễn dịch
- Giúp tăng cường trí nhớ
- Phòng chống ung thư
- Chống thiếu máu
Cách sử dụng hoa tam thất để mang lại hiệu quả tốt nhất
Có rất nhiều cách sử dụng hoa tam thất, từ việc làm thực phẩm ăn hàng ngày, pha trà, ngâm rượu cho đến kết hợp với các dược liệu khác. Tất cả đều mang lại công dụng chữa bệnh tuyệt vời.
Hoa tam thất xào thịt bò
Nguyên liệu:
- 300g thịt bò hoặc thịt lợn nạc.
- 100g hoa tươi.
- Hành lá, cà chua, tỏi, hạt tiêu đen.
- Các gia vị bột canh, mì chính.
Cách làm:
- Rửa sạch nguyên liệu.
- Thái thịt bò thành miếng vừa ăn.
- Cắt hành lá, bổ múi cau, băm nhỏ tỏi.
- Phi thơm tỏi băm với dầu ăn, sau đó cho thịt bò vào xào nhanh với lửa lớn.
- Cho hoa, cà chua vào xào chung. Nêm gia vị vừa ăn.
- Tắt bếp, cho hành lá vào đảo qua cho đều.
- Bày thực phẩm ra đĩa và rắc chút tiêu đen.
Pha trà hoa tam thất
Đây là cách được nhiều người áp dụng vì tính tiện lợi và nhanh gọn. Cách pha trà hoa tam thất như sau:
Nguyên liệu:
- 5-10 nụ hoa.
- 500ml nước sôi.
- Một ấm pha trà.
Cách làm:
- Cho nụ hoa vào ấm. Tráng qua với nước sôi, lắc nhẹ và đổ nước đi.
- Cho 300ml nước sôi vào ấm và đợi 10 phút là có thể thưởng thức.
- Mỗi ngày nên thay 2 lần nước trà và sử dụng hết trong ngày, không nên để sang ngày hôm sau. Để giúp giấc ngủ tốt hơn, có thể uống trước giờ đi ngủ khoảng 30 phút.
Hoa tam thất ngâm rượu
- Có thể sử dụng hoa tươi hoặc khô.
- Cho hoa và rượu vào bình thủy tinh, tỉ lệ 1:20 (1 kg hoa khô với 20 lít rượu trắng).
- Đậy kín bình và ngâm khoảng 3 - 6 tháng rồi đem ra sử dụng, mỗi ngày 1 chén 30ml.
Uống hoa tam thất có tác dụng gì với sức khỏe? Với 3 cách làm như trên, dược liệu này được áp dụng để chữa các bệnh như mất ngủ, thiếu máu, ngăn ngừa bệnh tim mạch, bệnh gan...
Kết hợp với các vị dược liệu khác cũng là một cách sử dụng hoa tam thất hiệu quả. Dưới đây là một số bài thuốc có thể kể đến:
Bài thuốc chữa mất ngủ
Nguyên liệu:
- Hoa tam thất 20g.
- Lá dâu tằm 20g.
- Ngọn lạc tiên 20g.
Cách làm:
- Rửa sạch nguyên liệu. Cho khoảng 1 lít nước vào đun đến khi còn khoảng 500ml.
- Uống ngày 2-3 lần.
- Kiên trì sử dụng trong 10 ngày để thấy cải thiện tình trạng mất ngủ.
Bài thuốc phòng ngừa đau thắt ngực
Nguyên liệu:
- Hoa tam thất 20g.
- Đan sâm 20g.
Cách làm:
- Cho dược liệu vào sắc cùng 1 lít nước đến khi cạn còn khoảng 500ml.
- Uống ngày 2-3 lần. Hoặc có thể dùng thuốc sau khi sắc để nấu cháo.
- Dùng đều đặn trong vài tháng để có hiệu quả tốt nhất.
Bài thuốc chữa suy nhược cơ thể
Nguyên liệu:
- Hoa tam thất 12g.
- Ích mẫu 40g.
- Sâm bổ trinh 40g.
- Kê huyết đằng 20g.
- Hương phụ 12g.
Cách làm:
- Sắc nguyên liệu trên với 1 lít nước đến khi còn khoảng 500ml.
- Uống ngày 2-3 lần. Kiên trì uống đều đặn để có hiệu quả tốt.
Lưu ý khi sử dụng hoa tam thất
Mặc dù hoa tam thất rất tốt cho sức khỏe, nhưng không phải ai cũng thích hợp để sử dụng. Dưới đây là một số lưu ý mà bạn cần biết:
- Đàn ông có thể sử dụng hoa tam thất, không chỉ dành riêng cho phụ nữ.
- Phụ nữ mang bầu không nên sử dụng hoa tam thất, vì tác dụng hoạt huyết của vị thuốc có thể ảnh hưởng đến thai nhi.
- Hoa tam thất có tính mát, vì vậy cần thận trọng khi sử dụng cho các đối tượng như người thể trạng hàn, thường đại tiện lỏng nát hoặc chân tay lạnh, người đang cảm lạnh...
- Phụ nữ đang đến ngày kinh nguyệt không nên dùng hoa tam thất, vì tác dụng hoạt huyết của vị thuốc sẽ khiến kinh nguyệt ra quá nhiều.
- Dù là thảo dược lành tính, nhưng không nên sử dụng hoa tam thất thường xuyên trong một thời gian dài. Tính mát của dược liệu có thể ảnh hưởng đến đường tiêu hóa, gây đầy bụng, chậm tiêu nếu sử dụng nhiều lâu dài.
- Người huyết áp thấp chỉ nên sử dụng hoa tam thất với hàm lượng nhỏ và không nên sử dụng thường xuyên, vì tác dụng hạ áp của dược liệu có thể gây chóng mặt, chân tay bủn rủn...
Lưu ý không sử dụng quá liều 9g vị thuốc mỗi ngày. Nếu sử dụng quá liều, tác hại của hoa tam thất với sức khỏe sẽ khó lường trước, mức độ còn phụ thuộc vào cơ địa từng người.
Mua hoa tam thất ở đâu Hà Nội uy tín và giá bao nhiêu?
Tam thất là một loại cây khá đặc biệt, mất ít nhất 3 năm để cây ra hoa, và không phải mùa nào cũng có hoa. Ngoài ra, hoa tam thất chứa nhiều chất bổ dưỡng, có giá trị chữa bệnh, vì vậy giá thành của nó khá cao. Trên thị trường hiện nay, nhiều nơi bày bán hoa tam thất với giá từ 900.000 - 1.000.000 VNĐ/kg. Tuy nhiên, nếu bạn không biết rõ nguồn gốc và chất lượng, việc kiểm soát chất lượng sẽ trở nên khó khăn.
Để đảm bảo chất lượng, một địa chỉ đáng tin cậy mà nhiều người tin tưởng là Trung tâm dược liệu Vietfarm. Sản phẩm tại đây được đóng gói bằng bao bì đẹp mắt, đội ngũ chuyên môn tư vấn tận tình. Hoa pha ra giữ nguyên vị thơm ngon như dược liệu tươi - đó là những đánh giá từ khách hàng. Trung tâm đã thực hiện theo tiêu chuẩn GACP-WHO trong gieo trồng, chăm sóc, thu hái vị thuốc để đảm bảo chất lượng tốt. Đặc biệt, giá hoa tam thất khô ở Vietfarm rất cạnh tranh, chỉ với 475.000 VNĐ/túi 0,5kg và miễn phí vận chuyển đến mọi tỉnh thành trên toàn quốc.
Chúng tôi hy vọng rằng bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về hoa tam thất, các công dụng và cách sử dụng, cũng như những lưu ý khi sử dụng. Hy vọng rằng dược liệu này sẽ giúp bạn cải thiện và nâng cao sức khỏe của bản thân và gia đình.