Ảnh:
Xóm du lịch cộng đồng Bản Mường Giang Mỗ thuộc xã Bình Thanh đã trở thành một điểm đến hấp dẫn cho du khách trong và ngoài nước, nơi họ có thể trải nghiệm và khám phá cuộc sống văn hóa, sinh hoạt của người Mường.
Xây dựng mô hình du lịch cộng đồng
Bản Giang Mỗ nằm quanh thung lũng và dưới chân núi Mỗ, với màu xanh của nương lúa và núi rừng hùng vĩ Hòa Bình bao quanh. Ở đây, 140 hộ dân của người Mường sinh sống trong những ngôi nhà sàn gỗ truyền thống, vẫn giữ được những vẻ nguyên sơ phủ màu thời gian và vườn cây ăn trái trĩu quả.
Cách trung tâm thành phố Hòa Bình khoảng 10km, Bản Giang Mỗ (nay là xóm Mỗ) được biết đến là một điểm du lịch cộng đồng mà đồng bào Mường đã xây dựng và phát triển từ nhiều năm trước. Vẻ đẹp phong cảnh núi non và những ngôi nhà sàn đơn sơ tại Giang Mỗ mang đến cảm giác thư thái của thiên nhiên và sự ấm áp từ những con người chất phác ở đây.
Ông Đinh Thế Khương, một trong những hộ gia đình phát triển mô hình du lịch cộng đồng ở xóm Mỗ 2, cho biết du khách đến Giang Mỗ bởi vì bản làng vẫn giữ nguyên những nét truyền thống đặc trưng, đậm đà bản sắc của dân tộc Mường. Trong Bản Giang Mỗ có 140 hộ gia đình, trong đó có 46 hộ gia đình tham gia vào hoạt động du lịch cộng đồng.
Ảnh:
Bà Nguyễn Thị Yến, một người dân tại xóm Mỗ, nói về những điểm đặc sắc của xóm du lịch cộng đồng Giang Mỗ khi du khách đến trải nghiệm cuộc sống cùng người dân.
“Bản Giang Mỗ đã xây dựng mô hình đón khách du lịch đến tham quan và sinh hoạt cùng với người dân, gia chủ từ rất lâu. Những năm 1979-1980, khi xây Thủy điện Hòa Bình, các chuyên gia Liên Xô thường đến bản vào cuối tuần để tham quan và nghỉ ngơi. Có thể nói, mô hình du lịch cộng đồng sinh hoạt cùng gia chủ xuất phát từ đây. Nhà tôi đã làm loại hình du lịch này từ những năm 1997, và đến năm 2001, chúng tôi đã mở thêm dịch vụ ăn uống phục vụ du khách. Các hộ gia đình khác cũng đã làm như vậy”, ông Khương chia sẻ.
Ảnh:
Ông Đinh Văn Lân, Phó Chủ tịch UBND xã Bình Thanh, cho biết: “Chính quyền địa phương đã tạo mọi điều kiện và môi trường thuận lợi để thu hút đầu tư và phát triển du lịch cộng đồng trên địa bàn xã, góp phần vào phát triển kinh tế - xã hội. Đặc biệt, việc xây dựng xóm du lịch cộng đồng Bản Mường Giang Mỗ trên địa bàn xã Bình Thanh đã gắn kết phát triển kinh tế với phát triển văn hóa, tạo ra điểm nhấn du lịch và nghỉ ngơi, đón khách tham quan của địa phương”.
Nét đặc trưng của xóm du lịch cộng đồng
Điểm nổi bật tạo nên sức hút cho Bản Giang Mỗ là những ngôi nhà sàn cổ hình con rùa của người Mường. Những ngôi nhà sàn này gắn với phong tục, tập quán và đời sống sinh hoạt hàng ngày của người Mường, và cũng là điểm đặc biệt trong mô hình du lịch cộng đồng ở đây.
Thông thường, những ngôi nhà sàn của người dân nơi đây được xây dựng dựa lưng vào thế đất cao như sườn đồi, sườn núi để đón nhận khí trời và thuận tiện cho cuộc sống và sản xuất nông nghiệp. Những ngôi nhà của dân cư có 3 tầng: tầng trên cùng để lưu trữ lương thực và đồ dùng gia đình, tầng giữa là nơi sinh hoạt và nghỉ ngơi, tiếp đón khách du lịch, và tầng dưới cùng là nơi nhốt gia súc và chứa dụng cụ sản xuất.
Bếp cũng là một phần quan trọng trong ngôi nhà sàn Mường tại đây. Bếp được coi là linh hồn của ngôi nhà và không chỉ đơn thuần là nơi chuẩn bị đồ ăn, mà còn là nơi diễn ra các hoạt động chính trong gia đình. Bếp luôn được người Mường coi trọng và giữ gìn để tiếp đón khách du lịch và tiến hành các cuộc trò chuyện thân mật, mời cơm trong không gian ấm cúng bên bếp lửa.
Ảnh:
Khi du khách đến xóm du lịch cộng đồng, họ sẽ được đi trên con đường uốn lượn dọc triền núi, ngắm nhìn những ngôi nhà sàn gỗ và cảm nhận cuộc sống bình yên nơi núi rừng.
Ngoài ra, du khách khi đến với xóm du lịch cộng đồng Bản Giang Mỗ cũng có cơ hội trải nghiệm cuộc sống thường nhật của bà con người Mường qua việc đi trên con đường uốn lượn dọc triền núi, tìm hiểu về phong tục, tập quán và các hoạt động của người dân nơi đây. Điều này thực sự là một trải nghiệm độc đáo và thú vị cho du khách khi đến Bản Giang Mỗ.
Bà Nguyễn Thị Yến từ xóm Mỗ cho biết, khi du khách đến đây, họ không chỉ được khám phá những nét văn hóa đặc sắc mà còn được thưởng thức những món ăn được chế biến từ những nguyên liệu tự trồng trọt, chăn nuôi như xôi nếp nương, xôi cẩm, thịt lợn, thịt trâu nấu lá lồm, gà, măng đắng, cá suối, rượu cần và nhiều món ăn khác.
Ảnh:
Bản Giang Mỗ có tổng cộng 140 hộ gia đình, trong đó 46 hộ gia đình đã tham gia xây dựng mô hình du lịch cộng đồng, đón du khách đến trải nghiệm cuộc sống cùng gia chủ.
“Điều thú vị ở đây là tất cả các món ăn sẽ được chủ nhà bày biện khéo léo trên những tàu lá chuối xanh, thể hiện nét đẹp trong văn hóa ẩm thực xa xưa của người Mường. Ngoài ẩm thực, du khách còn được trải nghiệm các tiết mục văn nghệ và các hoạt động như đi gặt lúa, đi hái cam, cùng với việc tìm hiểu về cuộc sống, lao động sản xuất của người Mường ở đây. Mọi thứ đều giản dị và bình yên, tạo cảm giác mới mẻ và thích thú cho nhiều bạn trẻ và những người tham gia”, bà Yến chia sẻ.
Trong tương lai, xóm du lịch cộng đồng Bản Giang Mỗ sẽ tiếp tục cùng nhau phát triển các dịch vụ và xây dựng thêm nhiều hoạt động văn hóa độc đáo để quảng bá và giới thiệu đến du khách. Hoạt động xây dựng mô hình cộng đồng này sẽ góp phần vào phát triển du lịch địa phương, đồng thời giúp người dân Mường ở đây có thêm nguồn thu nhập.