tết nguyên đán là một trong những ngày lễ truyền thống lớn và lâu đời nhất của người Việt. Đây là một dịp tưng bừng và nhộn nhịp nhất của cả dân tộc. Tuy nhiên, ít ai biết rằng lễ hội này đã tồn tại từ hàng thế kỷ trước, bắt đầu từ thời Lý - Trần - Lê. Đó là thời điểm ông cha ta bắt đầu tổ chức lễ Tết hàng năm với sự trang trọng và linh thiêng.
Tết Nguyên đán có nguồn gốc từ thời họ Hồng Bàng, từ khi Văn Lang được xây dựng. Đến thời Kinh Dương Vương sinh ra Lạc Long Quân, sau đó kết hôn với Âu Cơ và sinh ra Hùng Vương, người Việt ta đã bắt đầu ăn Tết. Minh chứng rõ nhất cho điều này chính là sự xuất hiện của bánh chưng và bánh dày, nhờ vào ý tưởng sáng tạo của Lang Liêu - con trai thứ 18 của Hùng Vương thứ 6.
Từ đó, có thể thấy rằng nền văn hóa truyền thống của người Việt đã hình thành sớm, mang bản sắc riêng - với những đặc trưng của nền nông nghiệp lúa nước, cùng những sản vật từ lúa, gạo. Gạo là loại sản vật chính nuôi sống con người, và gạo nếp thơm ngon nhất được chọn làm thành các loại bánh dành cho việc cúng tổ tiên trong ngày đầu năm.
Với người Việt Nam, Tết Nguyên đán không chỉ là khoảng thời gian chuyển giao giữa năm cũ và năm mới Âm lịch, mà còn mang nhiều ý nghĩa tâm linh và văn hóa. Theo quan niệm phương Đông, đây là khoảng thời gian trời đất giao hòa và con người trở nên gần gũi hơn với thần linh.
Tết Nguyên đán xưa là dịp để người nông dân bày tỏ lòng thành kính đến các vị thần linh như thần Đất, thần Mưa, thần Sấm, thần Nước, thần Mặt trời,... và cầu cho một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu. Ngoài ra, đây còn là ngày "làm mới", ngày để mọi người có thể hy vọng vào một năm mới an lành, sung túc, thuận lợi trong cả năm và gác lại mọi điều không may mắn trong năm cũ. Do vậy, vào dịp Tết, nhà nào cũng tất bật dọn dẹp, sắm sửa, trang hoàng nhà cửa cho thật đẹp.
Đồng thời, Tết cũng là dịp mọi người làm mới lại tình cảm và tinh thần, để mối liên hệ với người thân được gắn bó hơn, tinh thần thoải mái và tươi vui hơn. Trong dịp Tết, các gia đình thường tụ họp chúc Tết nhau, cùng nhau thắp nén hương tưởng nhớ ông bà, tổ tiên và tạ ơn ông bà, tổ tiên đã phù hộ trong suốt một năm qua.
Lễ hội ngày Tết là một trong những nét đẹp truyền thống trong văn hóa dân gian của người Việt Nam. Trong những ngày đầu xuân năm mới, không khí vui tươi phấn khởi của thiên nhiên chính là thời điểm thích hợp để các lễ hội truyền thống trên khắp đất nước khai hội và phục vụ nhu cầu tâm linh của người dân, cũng như để đón du khách đến tham quan và chiêm bái.
Dưới đây là một số lễ hội truyền thống nổi tiếng trong ngày Tết:
1. Lễ hội Chùa Hương
- Thời gian: từ 6/1 đến 18/2 Âm lịch
- Địa điểm tổ chức: khu danh thắng chùa Hương (hay Hương Sơn) thuộc Hương Sơn, huyện Mỹ Đức, Hà Nội.
Chùa Hương là một điểm du lịch tâm linh hấp dẫn ở miền Bắc, đặc biệt là vào dịp đầu xuân năm mới. Lễ hội kéo dài từ tháng 1 đến tháng 3 Âm lịch và thu hút phật tử và khách du lịch từ khắp nơi. Lễ hội chính thức bắt đầu vào mùng 6 tháng Giêng, ngày mở cửa rừng của người dân. Lễ hội kéo dài đến hết tháng 3 Âm lịch, nhưng đỉnh cao là từ rằm tháng Giêng đến 18 tháng 2 Âm lịch. Trong đó, riêng mùng 5 có khoảng hơn 4 vạn khách từ mọi miền đất nước.
2. Hội Lim
- Thời gian: từ ngày 9 đến 14 tháng Giêng Âm lịch
- Địa điểm tổ chức: huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh
Hội Lim là một trong những lễ hội truyền thống nổi tiếng của người dân Bắc Ninh. Lễ hội này được xem là tinh hoa của văn hóa vùng Kinh Bắc. Lễ hội Lim diễn ra từ ngày 9 đến 14 tháng giêng âm lịch , với trọng tâm vào buổi sáng ngày 13 tháng giêng âm lịch. Đặc trưng nổi bật nhất của Hội Lim là hát quan họ, một loại hình nghệ thuật dân ca đặc trưng của vùng Kinh Bắc, kết hợp nhuần nhuyễn giữa thơ ca và nhạc điệu.
3. Lễ hội Yên Tử
- Thời gian: ngày 10 tháng Giêng tới hết 3 tháng mùa xuân
- Địa điểm tổ chức: chùa Trình, Yên Tử, tỉnh Quảng Ninh
Yên Tử là một di tích lịch sử và cảnh đẹp nằm ở tỉnh Quảng Ninh. Mỗi độ xuân sang, du khách thập phương lại tấp nập về Hội xuân Yên Tử lễ Phật, du xuân cầu may và thành tâm chiêm bái chốn Tổ Thiền Trúc Lâm, thăm Khu Di tích lịch sử - thắng cảnh nổi tiếng ở Đông Bắc của Tổ quốc, thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh. Lễ hội Yên Tử diễn ra với nhiều hoạt động như lễ dâng hương cúng Phật, bái Tổ Trúc Lâm, văn nghệ diễn xướng, những huyền thoại về Tam Tổ Thiền phái Trúc Lâm tôn kính, lễ khai ấn "Dấu Thiêng Chùa Đồng", múa Rồng Lân, võ thuật cổ truyền và trò chơi dân gian.
4. Lễ hội Gióng đền Sóc
- Thời gian: mùng 6 đến ngày mùng 8 tháng Giêng Âm Lịch
- Địa điểm tổ chức: xã Phù Linh, huyện Sóc Sơn, thành phố Hà Nội
Lễ hội Gióng đền Sóc là một lễ hội lớn và quan trọng của Hà Nội, được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại. Lễ hội thu hút hàng nghìn người dân địa phương và du khách tham gia. Lễ hội được tổ chức với nhiều nghi thức, hoạt động khác nhau, bao gồm lễ khai quang, lễ rước kiệu, lễ tế và lễ hội văn hóa.
Đây chỉ là một số lễ hội truyền thống nổi tiếng trong ngày Tết ở Việt Nam. Mỗi lễ hội mang theo những đặc trưng và ý nghĩa riêng, tạo nên nét đẹp đa dạng và sự phong phú trong văn hóa Việt Nam. Chúc các bạn có một mùa Tết tràn đầy niềm vui và hạnh phúc bên gia đình và người thân yêu!
