Hà Nội, thủ đô của Việt Nam, là trung tâm của vùng thủ đô Hà Nội - một khu vực đô thị lớn. Vùng thủ đô Hà Nội không chỉ bao gồm thành phố Hà Nội mà còn có các thành phố và thị xã lân cận như: Việt Trì, Vĩnh Yên, Phúc Yên, Thái Nguyên, Phổ Yên, Sông Công, Bắc Giang, Bắc Ninh, Từ Sơn, Hải Dương, Chí Linh, Hưng Yên, Phủ Lý và Hòa Bình. Với diện tích 24.389,5 km2, vùng đô thị này có mật độ dân số đạt tới 812 người/km2.
Vùng thủ đô Hà Nội là một trong hai vùng đô thị lớn theo quy hoạch của Bộ Xây dựng, nhằm định hướng phát triển đô thị. Vùng này được xem là một trong những đô thị quan trọng của Việt Nam. Ngoài Hà Nội làm trung tâm, các thành phố và thị xã lân cận đóng vai trò là những đô thị vệ tinh. Vùng thủ đô Hà Nội hiện nay bao gồm thành phố Hà Nội và 9 tỉnh: Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Thái Nguyên, Bắc Giang, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương, Hà Nam và Hòa Bình. Với diện tích tự nhiên khoảng 24.314,7 km², vùng này có dân số khoảng 17 triệu người vào năm 2012.
Bộ Xây dựng và Chính phủ Việt Nam đã định hướng phát triển vùng thủ đô Hà Nội và vùng đô thị Thành phố Hồ Chí Minh trở thành các siêu đô thị và đại đô thị tầm cỡ khu vực và thế giới. Vùng thủ đô Hà Nội được định hướng thành một "vùng đô thị cực lớn" (Mega Urban Region).
Các đô thị trong vùng thủ đô Hà Nội đã hình thành một cách tự nhiên từ thập niên 1990, nhờ sự phát triển của mạng giao thông từ Hà Nội sang các tỉnh lân cận và sự đô thị hóa nhanh chóng. Tuy nhiên, đến đầu thập niên 2000, mới có nghiên cứu về việc quy hoạch vùng thủ đô Hà Nội. Quy hoạch này đã được tham khảo kinh nghiệm quốc tế và ý kiến đóng góp của chuyên gia nước ngoài.
Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều quyết định liên quan đến quy hoạch vùng thủ đô Hà Nội. Cụ thể, quyết định số 490/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ đã thành lập Vùng thủ đô Hà Nội và quy hoạch định hướng phát triển vùng đô thị này đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2050. Sau đó, quyết định số 1758/QĐ-TTg đã điều chỉnh quy hoạch xây dựng vùng thủ đô Hà Nội. Hiện nay, vùng này gồm thành phố Hà Nội và 9 tỉnh, thành phố lân cận.
Vùng thủ đô Hà Nội có vị trí địa lý quan trọng, giáp các tỉnh thuộc Vùng duyên hải Bắc Bộ, Vùng Tây Bắc, Thanh Hóa và Vùng Đông Bắc. Với 29 đô thị lớn trong toàn vùng, bao gồm các thành phố, thị xã và huyện, vùng đô thị này đang phát triển dịch vụ và công nghệ cao. Các thành phố như Bắc Ninh, Hải Dương, Thái Nguyên và Việt Trì đóng vai trò quan trọng trong vùng.
Vùng thủ đô Hà Nội có dân số lớn, dự kiến sẽ tăng từ 18,2 - 20,2 triệu người vào năm 2020 và từ 20,5 - 22,9 triệu người vào năm 2030. Hiện nay, vùng này đang trở thành đô thị quan trọng và phát triển không ngừng.
Tổng hợp từ nguồn: Wikipedia
