Ẩm thực Việt Nam đã từ lâu làm say đắm lòng mọi thực khách. Nét đẹp văn hóa truyền thống lâu đời của đất nước hình chữ S còn khiến nhiều người nhớ mãi. Văn hóa ẩm thực không chỉ mang tính chất vật chất mà còn là văn hóa tinh thần. Qua ẩm thực, chúng ta có thể hiểu về đạo lý, phép tắc và phong tục trong cách ăn uống, từ đó thấu hiểu được giá trị con người và trình độ văn hóa của dân tộc.
Sự đa dạng trong ẩm thực Việt
Một trong những yếu tố đặc biệt làm nên sức hấp dẫn của ẩm thực Việt là sự đa dạng. Đầu tiên, sự đa dạng biểu hiện qua cách biến tấu nguyên liệu. Việt Nam là quốc gia nông nghiệp và sản xuất gạo lớn nhất thế giới, do đó, gạo là nguyên liệu không thể thiếu trong các món ăn truyền thống của người Việt.
Dưới bàn tay khéo léo của người dân, từ những hạt gạo, chúng ta có thể tạo ra những chế phẩm đa dạng như phở, bún, hủ tiếu, miến hay bánh đa. Từ những chế phẩm này và sự kết hợp vô cùng khéo léo giữa các loại nguyên liệu và gia vị, đã tạo ra hàng loạt những món ăn ngon lành, làm nên thương hiệu ẩm thực Việt.
Sự đa dạng tiếp theo là ẩm thực vùng miền. Địa lý ảnh hưởng đến việc lựa chọn nguyên liệu chế biến và cách kết cấu bữa ăn. Mỗi vùng miền sẽ có những đặc điểm riêng, từ việc nuôi trồng, đánh bắt, sản xuất thực phẩm cho đến cách chế biến và bài trí bữa ăn. Vì vậy, bữa ăn của người dân ở ba miền đất nước là hoàn toàn khác nhau.
Miền Bắc có vị vừa phải, màu sắc sặc sỡ và không quá đậm các vị cay, béo, ngọt. Miền Trung ưa dùng các món ăn có vị đậm hơn, hương vị mạnh. Miền Nam nổi tiếng với hương vị ngọt hòa quyện với vị cay, tạo nên hương vị đặc trưng. Sự đa dạng này làm cho ẩm thực Việt Nam thu hút không chỉ thực khách trong nước mà còn ngoài nước. Điều này được thể hiện rõ qua việc Việt Nam được vinh danh là "Điểm đến ẩm thực tốt nhất châu Á 2022" trong Giải thưởng Ẩm thực Thế giới - World Culinary Awards.
Ẩm thực Việt với ảnh hưởng đa phong cách
Trong thời đại hội nhập, ẩm thực Việt Nam không chỉ mở cửa đón nhận văn hóa ẩm thực từ nhiều nước khác, mà còn mang đến những phong cách độc đáo. Các quán ăn nước ngoài xuất hiện tại các thành phố lớn với mặt tiền rộng và thu hút thực khách ghé qua. Những món ăn từ các nước châu Á như Hàn Quốc, Thái Lan, Nhật Bản cho đến các nước như Ý, Pháp, Mỹ, đều có mặt ở Việt Nam và mang đến sự đa dạng cho thực khách.
Tuy nhiên, ẩm thực Việt vẫn giữ chỗ đứng vững chắc trong lòng thực khách. Có rất nhiều hàng quán bán đồ ăn truyền thống của Việt Nam, dù không có mặt tiền đẹp hay nằm trong ngõ, hẻm, vẫn thu hút hàng dài người xếp hàng chỉ để thưởng thức một bát bún ngan hay một tô hủ tiếu.
Theo T.An, một blogger chuyên về ẩm thực, các bài đăng về các món ăn của Việt Nam luôn được quan tâm nhiều hơn so với các món ăn của nước khác. Điều này cho thấy ẩm thực Việt vẫn giữ vị trí số 1 với thực khách dù ở bất kỳ độ tuổi nào. Điều này cũng chứng tỏ rằng ẩm thực Việt không chỉ thu hút khách nước ngoài mà còn giữ vững sự ưu ái của thực khách trong nước.
Giữ vững hương vị truyền thống
Mới đây, danh sách các nhà hàng, quán ăn trong ấn bản đầu tiên của Michelin Guide tại Hà Nội và TP HCM đã lộ diện. Trong đó, có 4 nhà hàng đã nhận được 1 sao của Michelin. Điểm chung của 3 trong số 4 nhà hàng này là giữ vững yếu tố truyền thống trong món ăn, mặc dù mỗi nhà hàng có cách biến tấu riêng biệt.
Ví dụ, Tầm Vị là một nhà hàng Việt "chuẩn cơm mẹ nấu", với các mâm cơm chuẩn hương vị miền Bắc như cá kho, canh cua mồng tơi hay đậu phụ rán tẩm hành. Dù đơn giản nhưng nhờ bàn tay khéo léo của đầu bếp và nguyên liệu tươi ngon theo mùa, Tầm Vị đã tạo ra những bữa cơm nhà mang đậm hương vị truyền thống.
Anan Saigon và Gia Restaurant cũng giữ nguyên yếu tố truyền thống trong ẩm thực Việt. Anan Saigon kết hợp kiến thức về hương vị ẩm thực Việt với các kỹ thuật quốc tế đương đại. Còn Gia Restaurant, với phong cách fine dining, mang đến một menu trải nghiệm hương vị qua 12 món ăn và thức uống đi kèm, lấy cảm hứng từ di sản ẩm thực Việt Nam.
Có thể thấy, các món ăn từ hàng quán cao cấp đến những quán ăn bình dân đều có thể nâng tầm ẩm thực Việt theo cách riêng của mình. Điều này chứng tỏ ẩm thực Việt luôn giữ vững hương vị truyền thống trong mọi món ăn và thành công nhờ sự đa dạng và sáng tạo.