Với diện tích trên 200 ha, xã Xuân Nha, huyện Vân Hồ trở thành địa phương trồng măng tre bát độ lớn nhất trong huyện. Dự án "Nâng cao quyền năng kinh tế cho phụ nữ dân tộc thiểu số thông qua phát triển chuỗi măng sạch huyện Vân Hồ", do Chính phủ Úc tài trợ, đã hỗ trợ HTX sản xuất và chế biến măng sạch Xuân Nha triển khai các dự án mở rộng diện tích trồng, liên kết sản xuất, chế biến và tiêu thụ các sản phẩm từ măng bát độ. Công việc này đã góp phần mang lại hiệu quả kinh tế đáng kể cho địa phương.
Sự khởi đầu từ nỗ lực đáng khen
Chị Lò Thị Nguyễn, Giám đốc HTX sản xuất và chế biến măng sạch Xuân Nha, chia sẻ rằng HTX được thành lập từ cuối năm 2020 với 9 thành viên. HTX tham gia Dự án nhằm hỗ trợ cho phụ nữ dân tộc thiểu số có quyền năng kinh tế, đồng thời phát triển chuỗi măng sạch trong huyện Vân Hồ. Nhờ sự hỗ trợ, HTX đã được trồng mới 150 ha măng bát độ từ năm 2021 đến nay, nâng tổng diện tích măng của HTX lên 170 ha, trong đó có 70 ha cho thu hoạch. Sản lượng trung bình từ măng củ tươi đạt từ 10-15 tấn/ha/năm.
Các sản phẩm chế biến từ măng của HTX, bao gồm măng khô, măng muối, măng chua, đã được chứng nhận đạt tiêu chuẩn OCOP 3 sao của tỉnh. Hiện nay, HTX đã xuất bán một số sản phẩm chế biến từ măng sang thị trường Đài Loan và Nhật Bản. Dự kiến năm 2022, HTX sẽ chế biến và xuất bán ra thị trường khoảng 30 tấn măng thành phẩm, với tổng doanh thu trên 500 triệu đồng.
Hướng dẫn kỹ thuật và sự hợp tác của HTX
Gia đình chị Đinh Thị Sen, thành viên của HTX, thuộc bản Chiềng Nưa, xã Xuân Nha, nhận được sự hỗ trợ 1.000 gốc măng bát độ và được hướng dẫn kỹ thuật trồng và chăm sóc cây măng. Nhờ sự hỗ trợ này, tỷ lệ cây măng sống đạt 80%. Gia đình chị Sen đã thu hoạch được 8 tấn măng củ tươi từ đầu tháng 7 với giá bán 7.000 đồng/kg. Ngoài việc thu hoạch măng củ tươi, gia đình cũng hái lá tre để bán cho các cơ sở làm bánh trên địa bàn huyện với giá bán 12.000 đồng/kg. Từ đầu năm đến nay, gia đình đã thu được 7 tạ lá tre.
HTX sản xuất và chế biến măng sạch Xuân Nha có nhà ươm giống rộng 1.000 m², nhà xưởng 300 m² và nhà sấy năng lượng mặt trời 100 m², công suất chế biến đạt 200 tấn măng thành phẩm tương đương 600 tấn nguyên liệu/năm, chủ yếu là các sản phẩm măng khô, măng muối, măng chua. Đặc biệt, toàn bộ các sản phẩm chế biến đều không sử dụng hóa chất phụ gia gây ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng. Đồng thời, quá trình sản xuất cũng được giám sát thường xuyên về vệ sinh an toàn thực phẩm.
Mở rộng thị trường và tương lai của HTX
Ngoài việc kết nối với trên 400 hộ dân trong xã để mua sản phẩm măng, HTX sản xuất và chế biến măng sạch Xuân Nha đã liên kết với Công ty cổ phần Yên Thành (Yên Bái) để xuất khẩu 7 tấn măng ủ chua xé sợi sang Đài Loan và 2,5 tạ măng miếng khô sang thị trường Nhật Bản vào năm 2022.
Cây măng tre bát độ phát triển tốt ở Vân Hồ và xã Xuân Nha trong điều kiện tự nhiên. Cây măng có thể thu hoạch sau 1 năm trồng, năng suất tăng dần theo thời gian và từ năm thứ 5 trở đi, năng suất đạt từ 15-20 tấn/ha. Thời gian thu hoạch kéo dài từ 15 đến 20 năm. Sản phẩm từ măng tre bát độ phong phú, từ măng tươi, măng khô cho đến các sản phẩm như cây, lá đều được thương lái thu mua. Dự kiến trong năm nay, HTX sẽ có 70 ha măng bát độ cho thu hoạch với sản lượng khoảng 700-800 tấn măng củ tươi.
Chị Lò Thị Nguyễn, Giám đốc HTX, cho biết thêm rằng HTX sẽ mua toàn bộ măng của các thành viên và các hộ dân liên kết để chế biến. Hiện nay, HTX đã mua 80 tấn măng củ tươi để luộc và tiến hành ủ chua từ tháng 7. Mục tiêu của HTX trong năm 2023 là xuất khẩu 2 tấn măng khô sang Nhật Bản và 8 tấn măng xé sợi sang thị trường Đài Loan. Đồng thời, HTX cũng tập trung quảng bá, giới thiệu và tiếp thị các sản phẩm chế biến từ măng thông qua hội chợ và các kênh bán hàng trực tuyến, từng bước mở rộng thị trường tiêu thụ và nâng cao hiệu quả kinh tế cho cả HTX và nhân dân địa phương.
Kết luận
Những thành công ban đầu của HTX sản xuất và chế biến măng sạch Xuân Nha không chỉ là niềm tự hào của HTX mà còn là động lực để các hộ dân khác tin tưởng và phát triển cây măng bát độ bền vững. Điều này đã mở ra một hướng phát triển kinh tế mới và nâng cao đời sống của cả cộng đồng.