Chùa Một Cột, hay còn được biết đến với tên gọi điệu dân "Liên Hoa Đài", là một trong những ngôi chùa nổi tiếng tại Việt Nam. Với kiến trúc độc đáo và nằm trong quần thể kiến trúc Chùa Diên Hựu, chùa Một Cột mang trong mình nét đẹp tâm linh và văn hóa đặc trưng của dân tộc Việt Nam.
Lịch sử - Từ quá khứ đến hiện tại
Thời Lý
Chùa Diên Hựu, nguyên tên của chùa Một Cột, được xây dựng vào đầu thế kỷ 11, trong thời kỳ triều đại của vua Lý Thái Tông (1000 - 1054). Chùa được xây dựng theo giấc mơ của vua Lý Thái Tông và theo gợi ý của nhà sư Thiền Tuệ. Vua đã mơ thấy Phật bà Quan Âm đang ngồi trên một tòa sen và dẫn tổng vua lên tòa. Khi tỉnh dậy, vua kể chuyện này với các sư phụ và được khuyên xây dựng chùa, đặt tòa sen của Phật bà Quan Âm lên một cột gỗ. Và từ đó, chùa mang tên Diên Hựu, có ý nghĩa là "phúc lành dài lâu".
Thời Trần - Lê - Nguyễn
Trong quá trình phát triển lịch sử, chùa Diên Hựu đã trải qua nhiều giai đoạn sửa chữa và trùng tu. Tuy nhiên, chủ yếu là trong thời gian của các triều đại như Trần, Lê và Nguyễn. Những công trình trùng tu này đã góp phần làm cho chùa Một Cột trở nên huyền thoại và độc đáo.
Sau năm 1954
Năm 1954, trước khi rút khỏi Hà Nội, quân đội Pháp đã phá huỷ chùa Một Cột. Tuy nhiên, chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã tiến hành trùng tu chùa và xây dựng lại theo kiến trúc cũ. Ngày nay, chùa Một Cột được công nhận là ngôi chùa có kiến trúc độc đáo nhất Châu Á. Chùa còn là một trong những điểm tham quan du lịch được nhiều du khách quan tâm khi đến thủ đô Hà Nội.
Kiến trúc độc đáo và ý nghĩa tâm linh
Kiến trúc nguyên bản
Chùa Một Cột có kiến trúc đặc biệt, với một điện thờ được đặt trên một cột trụ duy nhất. Kiến trúc này được lấy cảm hứng từ cột đá trong kiến trúc chùa Dạm, một công trình từ thời Lý. Lối kiến trúc này có từ thời nhà Lý, khi trong đền Linh Quang ở Thăng Long có một cột đá cao, có hình bông sen và tượng Phật Quan Âm ở trong.
Bản dựng lại năm 1955
Sau khi chùa Một Cột bị phá huỷ, chính phủ Việt Nam đã tiến hành trùng tu và xây dựng lại chùa theo kiến trúc để lại thời Nguyễn. Chùa Một Cột ngày nay vẫn giữ được những đặc trưng kiến trúc của thời Nguyễn, với cột đá cao, mái cong và hình sen trang trí. Ngôi chùa này còn nằm trên một ao được bao bọc bởi hàng lan can làm bằng gạch men xanh.
Nét đẹp và ý nghĩa của chùa Một Cột
Chùa Một Cột không chỉ mang trong mình nét đẹp của kiến trúc độc đáo, mà còn là biểu tượng tâm linh và văn hóa của Việt Nam. Ngôi chùa này đã được chọn làm một trong những biểu tượng của thủ đô Hà Nội, và cũng xuất hiện trên đồng tiền 5000 đồng của Việt Nam. Ngoài ra, chùa Một Cột còn được công nhận là Di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia và đã lập kỷ lục châu Á là ngôi chùa có kiến trúc độc đáo nhất.
Với nét đẹp và ý nghĩa tâm linh, chùa Một Cột đã trở thành điểm đến hấp dẫn cho du khách khi ghé thăm Hà Nội. Hãy cùng đến và khám phá vẻ đẹp và tâm linh của ngôi chùa này, để nhìn nhận và tận hưởng một phần nét văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam.
Ảnh: Chú thích ảnh: Chùa Một Cột năm 1896.