Chợ tình Mộc Châu, hay còn được gọi là tết độc lập 2/9, Ngày hội văn hóa các dân tộc huyện Mộc Châu, là một lễ hội lớn diễn ra hàng năm. Hãy cùng chúng tôi khám phá và tìm hiểu về chợ tình đầu tiên của Tây Bắc nhé.
Thời điểm diễn ra Chợ tình Mộc Châu
Cứ mỗi khi Thu về, các bản làng ở Mộc Châu lại trở nên sôi động, tươi vui với phiên Chợ tình rực rỡ váy hoa. Chợ tình Mộc Châu diễn ra từ ngày 30/8 đến 2/9, nhưng các chương trình lễ hội, hội chợ thương mại, gian trại văn hóa thì có thể bắt đầu từ ngày 28/8 đến hết 4/9 hàng năm.
Trong những ngày cuối tháng 8, khắp Mộc Châu lại rộn ràng chuẩn bị cho phiên Chợ tình và kỷ niệm Tết Độc lập lớn nhất trong năm. Các con đường phố đã được trang hoàng bằng cờ hoa, các con đường dẫn vào các bản đã trở nên náo nhiệt và đông đúc. Các chương trình văn nghệ, ca nhạc, diễu hành, bắn pháo hoa được chuẩn bị rất chu đáo. Người dân sẽ đổ về các đường chính ở thị trấn chính. Một gợi ý nhỏ là hãy đến những khu chợ trung tâm, hội chợ hay lễ hội chính bằng ô tô và đỗ, gửi xe ở những chỗ thoáng và đi bộ thong dong để có thể tham quan, chụp ảnh và thưởng thức trọn vẹn bầu không khí rộn ràng, nô nức của lễ hội.
Trước khi diễn ra chợ tình hay lễ tết độc lập, người dân H'mông khắp các thôn xóm và bản làng thường chuẩn bị những tiết mục văn nghệ, những bài dân ca, điệu kèn, điệu múa, khèn lá,... Không có gì là bất ngờ khi bạn có thể thưởng thức những buổi biểu diễn mộc mạc ngay tại các khu chợ, khu đường trung tâm, hay các sạp hàng ven đường. Đây cũng là dịp để cộng đồng dân tộc tổ chức những hoạt động quảng bá nét đẹp văn hóa của dân tộc mình. Các cô gái xúng xính trong những bộ váy áo thường đi trước, còn những chàng trai đi theo để tán tỉnh, làm quen và mời đi chơi. Xung quanh có các gian hàng bán những món đồ dân tộc ở hai bên đường để du khách tham quan, chụp ảnh và mua sắm. Chợ tình diễn ra bình dị, đậm đà bản sắc dân tộc và cuốn hút sự tò mò, khám phá, trải nghiệm của du khách.
Ý nghĩa phiên chợ tình Mộc Châu?
Phiên chợ tình Mộc Châu bắt nguồn từ ngày 2/9/1945, khi Bác Hồ đọc tuyên ngôn độc lập. Đây là dịp có ý nghĩa đặc biệt với người dân tộc H'mông và niềm vui chung của cả nước. Thời điểm đó, người dân tộc Mông còn nghèo khó khi biết tin đất nước giành được độc lập, người Mông bèn lên đường tới thị trấn để nghe tin. Để đến được Mộc Châu, có lẽ phải mất vài ngày đường. Khi trời nhá nhem tối cả trai và gái người Mông đều ngủ lại bên đường, nhìn nhau qua ngọn lửa trại. Những chàng trai lúc đó nhìn ngắm những cô gái xinh xắn đáng yêu nên tìm cách trò chuyện và thông qua những câu chuyện ấy, họ tán tỉnh và hẹn ước gặp nhau vào ngày này năm sau. Khi đó, vào dịp 2/9, họ mua sắm, trao đổi và vừa là lúc mùa màng đã xong, vừa vui mừng kỷ niệm ngày Bác Hồ đọc Bản Tuyên ngôn Độc lập. Họ hẹn nhau tập trung và từ đó, ngày tết độc lập của người Mông đã diễn ra thường niên hàng năm, trở thành phiên chợ tình đậm đà bản sắc vùng cao cho đến ngày nay.
Đặc biệt nhất trong phiên chợ tình ở Mộc Châu chính là tục lệ bắt vợ của người H'mông. Khi đêm chạm ngõ ngày 1/9, không ai ngủ ở Mộc Châu, mà tất cả đều tập trung vào mâm cỗ ăn và cùng nhau thưởng thức thắng cố, rượu ngô. Đó là một đêm trao gửi tâm tình của các chàng trai, cô gái H'mông rất tình tứ, mộc mạc và chân thành. Chợ tình là nơi hò hẹn, trao gửi tình yêu và nỗi nhớ thương của các cặp tình nhân. Cả năm họ vất vả làm việc, nhường nhịn nhau và tìm mua quần áo đẹp chỉ để dành cho ngày hẹn hò này. Trải qua nhiều năm, nhiều mối tình đã trở thành duyên phận hôn nhân, nhưng cũng có nhiều cặp trai gái không thể đến được với nhau vì các tục cướp vợ.
Tục bắt vợ đã tồn tại từ rất lâu đời, là một nét đẹp văn hóa của người Mông. Theo tục cũ, khi một chàng trai và một cô gái thích nhau, hoặc chỉ có chàng trai có tình cảm với cô gái, chàng trai sẽ nhờ một số bạn bè đi "bắt vợ" cùng. Cô gái bị bắt về nhà chàng trai, và cô gái sẽ được ở riêng một phòng trong vòng 3 ngày. Sau đó, nếu cô gái thích chàng trai thì sẽ ở lại, còn không thì sẽ ra về.
Tuy nhiên, hiện nay do xã hội ngày càng phát triển và tiến bộ hơn, tục bắt vợ cũng có nhiều thay đổi. Khi hai người đã yêu nhau, họ mới được bắt về làm vợ. Sau khi đã bắt cô gái về, chàng trai chỉ cần thông báo với gia đình của cô gái, sau đó hai người chính thức trở thành vợ chồng. Gia đình có điều kiện sẽ tổ chức đám cưới trang trọng.
Xem gì, chơi gì khi đi Chợ tình Mộc Châu? Chi tiết các nội dung hoạt động Tết độc lập Mộc Châu năm 2023
-
Chương trình nghệ thuật: Đêm Hò hẹn "Mộc Châu - Tiếng gọi mùa yêu"
- Giới thiệu văn hóa các dân tộc huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La và các điểm đến thiên nhiên hàng đầu thế giới qua các mùa "Xuân, Hạ, Thu, Đông".
- Giới thiệu các di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.
- Thời gian biểu diễn: Từ 20h00'-23h00', ngày 01/9/2023.
- Địa điểm: Quảng trường 08-5, Trung tâm hành chính huyện và truyền hình trực tiếp trên sóng STV, Đài Phát thanh-Truyền hình tỉnh Sơn La.
-
Hội chợ triển lãm Thương mại và nông sản an toàn
- Quy mô: 210 gian hàng, trong đó có 140 gian hàng thương mại và 70 gian hàng trưng bày và bán các sản phẩm nông sản.
- Thời gian: Từ ngày 28/8 đến 04/9/2023.
- Địa điểm: Đường quốc lộ 6, đi Quốc lộ 43, Tiểu khu Nhà Nghỉ, thị trấn Nông trường Mộc Châu.
-
Hoạt động cộng đồng đường phố
- Nội dung: Biểu diễn dân ca, dân vũ, tấu nhạc cụ dân tộc của các dân tộc tại một số điểm trên tuyến đường Quốc lộ 6, đường nội thị của huyện Mộc Châu.
- Thời gian biểu diễn: Ngày 01-02/9/2023.
- Địa điểm: Sân Trung tâm TT VH huyện, Tiểu công viên Tiểu khu 8, Nhà Văn hóa huyện, Sân KDL rừng thông bản Áng, Sân Hội chợ thương mại, nông sản.
-
Xe văn hoá Diễn diễu đường phố
- Nội dung: Giới thiệu những con đường đẹp của Mộc Châu kết hợp với bản sắc văn hoá của các dân tộc Mộc Châu trên các xe ô tô diễu hành được trang trí biểu trưng văn hoá các dân tộc.
- Thời gian: Từ 31/8-02/9/2023.
- Địa điểm: Các tuyến đường Quốc lộ 6, khu trung tâm hành chính huyện, thị trấn Nông Trường Mộc Châu, xã Đông Sang, xã Mường Sang.
-
Thi trại Văn hoá các dân tộc Mộc Châu
- Nội dung: Trưng bày, giới thiệu không gian văn hoá, trang phục, trang sức, công cụ lao động, sản xuất, nghề thủ công truyền thống và giới thiệu các sản phẩm nông nghiệp đặc sản của địa phương.
- Thời gian, địa điểm:
- Ngày 29/8-30/8/2023: Các xã, thị trấn trưng bày, trang trí trại, tại Sân Trung tâm Truyền thông - Văn hóa.
- Ngày 31/8-02/9/2023: Duy trì tổ chức các hoạt động trải nghiệm.
- Ngày 02/9/2023: Chấm trại từ 7h00'-11h30'.
-
Hoạt động ẩm thực
- Thi Trình bày, giới thiệu ẩm thực dân tộc.
- Không gian trải nghiệm ẩm thực các dân tộc.
- Thời gian: Từ ngày 31/8-03/9/2023.
- Địa điểm: Quảng trường 08-5, Trung tâm hành chính huyện.
-
Thi trình diễn văn hóa cộng đồng
- Nội dung: Biểu diễn các nét đẹp văn hoá của dân tộc Mộc Châu qua trang phục, vũ điệu.
- Thời gian, địa điểm biểu diễn: Từ 14h00', ngày 02/9/2023, tại Sân Trung tâm Truyền thông - Văn hóa.
-
Hội thi trình diễn nghệ thuật dân gian dân tộc Mông
- Nội dung: Trình diễn nghệ thuật khèn Mông (Tha Kềnh), hát dân ca, tấu nhạc cụ dân tộc Mông (Mang đậm bản sắc dân tộc Mông).
- Thời gian: Ngày 31/8/2023, từ 8h00' đến 16h00', tại Sân khấu ngoài trời, Nhà Văn hóa huyện Mộc Châu.
-
Giới thiệu nghệ thuật tạo hoa văn trên trang phục của người Mông hoa, chợ thổ cẩm
- Nội dung: Nghệ nhân trình diễn nghệ thuật tạo hoa văn trên trang phục của người Mông hoa (di sản văn hoá phi vật thể cấp quốc gia) và tổ chức trải nghiệm cho du khách. Trưng bày và bán các sản phẩm trang phục truyền thống (chợ thổ cẩm) dân tộc Mông.
- Thời gian: Từ ngày 31/8-02/9/2023, tại Nhà Văn hoá huyện.
-
Thi Giã bánh dày dân tộc Mông
- Đối tượng: Các xã: Chiềng Hắc, Tân Lập, Chiềng Khừa, Chiềng Sơn, Tân Hợp, thị trấn Nông Trường Mộc Châu.
- Thời gian, địa điểm: Từ 8h00' đến 9h00' sáng ngày 01/9/2023, tại Sân Trung tâm Truyền thông - Văn hóa.
-
Trưng bày ảnh đẹp Mộc Châu
- Triển lãm và trưng bày các tác phẩm ảnh đẹp Mộc Châu của các tác giả trong và ngoài tỉnh, của Chi hội văn học nghệ thuật huyện, các tác phẩm ảnh đạt giải thưởng cấp quốc gia, quốc tế.
- Thời gian: Từ 30/8-02/9/2023, tại Nhà Văn hoá huyện.
-
Giải bóng đá nam
- Đối tượng: Các VĐV tham dự giải là công dân Việt Nam, có tư cách đạo đức tốt, không bị kỷ luật từ cảnh cáo, không trong giai đoạn bị truy cứu trách nhiệm hình sự, không mắc các tệ nạn xã hội, đủ sức khoẻ và đáp ứng các quy định của điều lệ.
- Địa điểm: Sân vận động huyện Mộc Châu.
-
Giải Bóng chuyền Da mở rộng
- Thời gian tổ chức: Từ ngày 31/8 đến hết ngày 02/9/2023.
- Địa điểm: Sân UBND thị trấn Nông Trường.
-
Đêm trình diễn thời trang Mộc Châu 2023
- Nội dung: Trình diễn thời trang các dân tộc Việt Nam, thời trang hiện đại với chủ đề "Mộc Châu - Rực rỡ mùa hoa" đan xen chương trình ca, múa, nhạc, tạp kỹ.
- Thời gian biểu diễn: 20h ngày 02/9/2023, tại Quảng trường Trung tâm hành chính huyện.
-
Chương trình Bế mạc, trao giải Tuần Văn hóa du lịch Mộc Châu
- Nội dung: Tổng kết, trao giải các nội dung: Trại Văn hoá, thi văn hoá cộng đồng, thi giã bánh dày, thi ẩm thực, giải bóng đá, bóng chuyền.
- Thời gian: 16h30' ngày 02/9/2023.
- Địa điểm: Sân Trung tâm Truyền thông Văn hoá huyện Mộc Châu.
-
Chương trình ra mắt phần mềm du lịch thông minh huyện Mộc Châu (mocchautour)
- Nội dung: Tổ chức chương trình ra mắt Phần mềm du lịch thông minh Mộc Châu (mocchautour) phiên bản webside và App.
- Thời gian: Ngày 28/8/2023, tại Hội trường Trung tâm hành chính huyện.
-
Tổ chức các hoạt động văn hoá, thể thao, du lịch tại khu vực cửa khẩu Lóng Sập
- Nội dung: Tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao dân tộc, trò chơi dân gian mừng Quốc khánh 2/9 và quan hệ hợp tác hữu nghị Việt Nam - Lào.
- Thời gian: Ngày 02/9/2023, tại khu vực cửa khẩu Lóng Sập.
-
Tổ chức các hoạt động tham quan du lịch
- Nội dung: Tổ chức các tour tham quan du lịch đến các di tích, danh thắng, điểm tham quan du lịch, như Phố đi bộ Mộc Châu, Khu du lịch Thác Dải Yếm, Khu du lịch rừng Thông Bản Áng, Khu du lịch Mộc Châu Island, trại du lịch bò sữa Dairy Fram, các bản Du lịch cộng đồng như Bản Tà Số, Bản Dọi, Bản Vặt, Điểm du lịch Hang Táu, đồi chè và các mô hình trồng, sản xuất chè, rau quả sạch, trồng hoa chất lượng cao của các công ty, doanh nghiệp; các di tích lịch sử, văn hóa, danh lam thắng cảnh như Hang Dơi, Di tích lịch sử lưu niệm Trung đoàn 52 Tây Tiến, Đồn Mộc Lỵ, nơi Bác Hồ nói chuyện với cán bộ, chiến sĩ, công nhân Nông Trường Mộc Châu, Chùa Chiền Viện.
- Thời gian hoạt động: Từ ngày 30/8 đến 04/9/2023.
Những món đặc sản nên thưởng thức khi đi chợ tình Mộc Châu
Khi đặt chân đến Mộc Châu vào dịp chợ tình, bạn không thể bỏ qua món đặc sản đầu tiên và dẫn đầu danh sách, thắng cố ngựa. Không chỉ người địa phương mà các du khách cũng rất thích thú và hào hứng với món ăn này. Thắng cố ngựa đã trở thành một trong những đặc sản của Chợ tình Mộc Châu. Đi chơi chợ tình, bạn phải thưởng thức thắng cố ngựa và uống rượu ngô, những trải nghiệm này thật tuyệt vời.
Để thưởng thức món thắng Mộc Châu nổi tiếng, bạn có thể ghé thăm những nhà hàng ngon như Thắng cố A Định, Nhà hàng Quyết Xuôi, Nhà hàng Đông Hải, Nhà hàng Nhiệt Đới, Nhà hàng 75, Nhà hàng Thường Hiền...
Ngoài ra, các món như bê chao, cá suối, gà đồi, lợn mán bày mẹt, rau cải mèo, các món rau măng rừng cũng là những lựa chọn không nên bỏ qua. Thịt các con động vật đã nuôi tự nhiên, ăn rau củ sạch của cao nguyên trù phú khiến thịt rất săn chắc và ngọt đậm đà. Các nhà hàng ngon ở Mộc Châu chế biến gia vị một cách tỉ mỉ từ các nguyên liệu truyền thống, mang lại trải nghiệm ẩm thực hấp dẫn và khó quên.
Một số nhà hàng tham khảo: Nhà hàng Đông Hải, Nhà hàng Hoa Mộc Châu, Phương Nhi, Nhà hàng Tuân Gù, Xuân Bắc, A Páo, Quán 64...
Bạn cũng không thể bỏ qua cơ hội thưởng thức cá hồi và cá tầm khi đến Mộc Châu vào mùa thu, đặc biệt là vào ngày hẹn hò. Bạn sẽ cảm thấy thích thú khi thưởng thức cá hồi ở Mộc Châu vào mùa thu tháng 9. Với món gỏi, món xông khói, cá chiên hay nồi lẩu nóng hổi chấm với nước chấm cay nồng, bạn sẽ cảm nhận được vị cay và ngọt của món ăn này.
Gợi ý cho bạn một số quán ăn ngon: Cá hồi Vườn đào, Cá hồi Hang Dơi, Cá hồi Tám Béo, Thanh Bẩy, Xuân Bắc, Đinh Hồng, Hoa Mộc Châu...
Hãy thưởng thức các món ăn dân tộc như Gà nướng mắc khén, cá nướng pỉnh tộp, ốc đá, thịt gác bếp, gà mọ, thịt gói lá, da trâu, xôi tình yêu, rau rừng..., đây cũng là một trải nghiệm thú vị. Bạn sẽ được hóa trang thành những chàng trai, cô gái trong những bộ trang phục dân tộc xinh xắn và hòa mình vào không khí rộn ràng của Chợ tình. Và sau đó, hãy thưởng thức các món ăn dân tộc với cách chế biến tỉ mỉ, gia vị truyền thống vô cùng hấp dẫn và khó quên.
Một số địa chỉ uy tín: Thái Tộc quán, Cơm Thái Sơn La, Nhà hàng Đông Hải, Nhà hàng Về bản em, các homestay trong bản Áng, bản Dọi, bản Tà Số, bản Hua Tạt...
Những lưu ý khi đi chợ tình
-
Chợ tình Mộc Châu thường diễn ra trên những trục đường chính của thị trấn, sân vận động, quảng trường và các khu công viên rộng. Đường đi thường đông đúc, vì vậy bạn nên di chuyển cẩn thận hoặc gửi xe để đi bộ.
-
Hạn chế mặc cả khi mua hàng. Người dân tộc ở đây không nói chuyện nhiều và ít khi thương lượng về giá cả. Với họ, mặc cả chỉ là một hình thức lấy hên, nên bạn có thể hỏi nhẹ nhàng mà không cần ép giá. Đừng gây mất thiện cảm bằng cách mặc cả không hợp lý.
-
Hãy tôn trọng nét đẹp văn hóa của
