Khánh Hòa là một tỉnh ven biển nằm ở vùng duyên hải phía Nam, nằm ở trung tâm Việt Nam. Sở hữu những bãi biển tuyệt đẹp cùng những di sản văn hóa tuyệt vời, tỉnh này được mệnh danh là một trong những điểm đến hấp dẫn nhất của Việt Nam. Dưới đây là một số thông tin thú vị về Khánh Hòa.
Lịch sử
Trước đây, vùng đất nằm trong lãnh thổ của vương quốc Champa trước khi được sáp nhập vào lãnh thổ của Đại Việt (nay là Việt Nam). Vào năm 1653, một vị tướng Nguyễn, Nguyễn Phúc Tần đã gửi quân tới chiếm đóng Phan Rang. Vua Champa Bà Tấm đã đầu hàng quân của Nguyễn và nhường một khu vực từ phía đông sông Phan Rang đến Phú Yên. Các quân Nguyễn đã chấp nhận khu vực đó và thành lập hai quận: Thái Khang và Diên Ninh.
Trước thuộc địa Pháp, tỉnh lỵ được đặt tại Thành Điện Khánh, nhưng sau đó đã được di chuyển xe đến Nha Trang vào năm 1945.
Trong thời gian Chiến tranh Việt Nam, Khánh Hòa là tâm điểm của hoạt động quân sự của quân đội Việt Nam Cộng hòa (ARVN), Hải quân Việt Nam Cộng hòa, Không quân Việt Nam Cộng hòa và của Không quân Thái Bình Dương của Mỹ (USAF), đặc biệt là tại Vịnh Cam Ranh và căn cứ Không quân Nha Trang. Trụ sở II Corp. được đặt tại Nha Trang và được sử dụng bởi các tướng và sĩ quan cấp cao, các nhóm tình báo và liên lạc ARVN.
Sau khi chiến thắng của phe cộng sản và Sài Gòn 30 tháng 4 năm 1975, chế độ cộng sản đã sáp nhập hai tỉnh Phú Yên và Khánh Hòa thành tỉnh Phú Khánh vào ngày 29 tháng 10 năm 1975. Năm 1977, Nha Trang được nâng cấp thành thành phố. Năm 1982, Quốc hội quyết định sáp nhập Trường Sa vào tỉnh Phú Khánh. Vào ngày 30 tháng 6 năm 1989, Quốc hội đã thay đổi quyết định trước đó của mình và chia tỉnh Phú Khánh thành hai tỉnh như trước đây.
Địa lý và khí hậu
Tỉnh Khánh Hòa có diện tích 5.197 km2. Tọa độ địa lý của tỉnh nằm từ 108°40'33" đến 109°27'55" Đông và từ 11°42'50" đến 12°52'15" Bắc.
Bờ biển của tỉnh kéo dài từ xã Đại Lãnh đến cuối vịnh Cam Ranh với 385 km (239 dặm) bờ biển có nhiều cửa sông, đầm phá, cửa sông và hàng trăm đảo và hòn đảo. Tỉnh cũng quản lý các vùng biển rộng lớn. Quần đảo Trường Sa là một phần của Huyện Trường Sa của tỉnh. Bờ biển có nhiều vịnh, đặc biệt là bốn vịnh Vân Phong, Nha Phu, Nha Trang (Cù Huân) và Cam Ranh, trong đó vịnh Cam Ranh với diện tích khoảng 200 km2 (77 dặm vuông), bọc quanh bởi một dãy núi, được coi là một trong ba cảng biển tự nhiên tốt nhất trên thế giới. Vịnh Cam Ranh có tầm quan trọng chiến lược và đã từng được sử dụng như là một căn cứ hải quân bởi một số nước lớn trong lịch sử.
Hòn Đôi (Mũi Hòn Đôi) trên bán đảo Hòn Gốm thuộc huyện Vạn Ninh có lưu ý là mũi đông nhất của đất liền Việt Nam.
Tỉnh chủ yếu là núi non. Đỉnh cao nhất là núi Vọng Phu (2.051 m) tại biên giới với tỉnh Đắk Lắk. Chỉ có một phần đất thấp lớn tọa lạc xung quanh Ninh Hòa ở phía bắc tỉnh. Một phần tới từ việc này là không có nhiều đất sẵn có để canh tác. 87,100 ha (215,230 mẫu Anh) hoặc 16.7% tổng diện tích của Khánh Hòa được sử dụng cho nông nghiệp, tỷ lệ thấp nhất trong vùng duyên hải nam trung bộ. Rừng phủ hơn một nửa diện tích tỉnh.
Tỉnh có khí hậu ôn hòa với nhiệt độ trung bình hàng năm là 26,7 °C. Có hai mùa rõ rệt: mùa mưa kéo dài từ tháng 4 đến tháng 12, còn lại là mùa khô, trừ Nha Trang mùa mưa chỉ kéo dài hai tháng. Độ ẩm tương đối trung bình là 80,5%. Khí hậu trên đỉnh núi Hòn Bà (cách Nha Trang 30 km) có khí hậu giống như Đà Lạt và Sa Pa.
Dân số
Vào năm 2007, tỉnh có dân số là 1,147 triệu người, trong đó đa số là người Kinh, nhóm dân tộc chiếm ưu thế ở Việt Nam. Các dân tộc thiểu số sinh sống tại tỉnh có người Chăm, Raglai, người Hoa và người Koho nói tiếng Đông Dương.
Phân chia hành chính
Khánh Hòa được chia thành chín đơn vị hành chính cấp huyện:
- 6 huyện
- 1 thị xã
- 2 thành phố tỉnh
Hành chính tỉnh được chia thành sáu thị trấn, 99 xã và 35 phường.
Kinh tế
Với GDP per capita là 16,1 triệu đồng (2007), Khánh Hòa là tỉnh phát triển kinh tế nhất miền trung Việt Nam (sau Đà Nẵng). Tỉnh có một ngành nông nghiệp tương đối nhỏ, nhưng ngành công nghiệp và dịch vụ mạnh mẽ. Tỉnh được ban tặng những phong cảnh thiên nhiên và bãi biển đẹp, điều này (kèm với di sản Chăm) thu hút một lượng lớn du khách. Khánh Hòa đã có thặng dư mậu dịch đáng kể trong những năm gần đây, với xuất khẩu vào năm 2007 là 503,3 triệu USD và nhập khẩu là 222,5 triệu USD.
Nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp
Với địa hình lên đồi, Khánh Hòa có ngành nông nghiệp tương đối nhỏ. Mùa thu lúa của tỉnh là thấp nhất tại Vùng duyên hải Nam Trung bộ với 188.500 tấn vào năm 2007. Tuy nhiên, sản lượng mía (738.200 tấn vào năm 2007, 4,25% tổng quốc gia) và điều (5.238 tấn, 1,74%) đều quan trọng hơn.
Khánh Hòa là một trong số ít các tỉnh có sản lượng cá lớn hơn sản lượng nông nghiệp. Điều này chủ yếu là do số lượng lớn ao nuôi cá trong tỉnh, chiếm khoảng hai phần ba sản lượng cá.
Công nghiệp
Nha Trang là Trung tâm công nghiệp lớn thứ hai ven biển miền Trung và tỉnh nói chung chiếm hơn một năm phần năm GDP công nghiệp của khu vực. Các ngành công nghiệp chế biến thực phẩm là lớn, đặc biệt là các ngành chế biến sản phẩm thủy sản địa phương và thức ăn cho ao cá. Các ngành công nghiệp khác sản xuất đồ uống, vải, dệt may, giấy và vật liệu xây dựng.
Sản xuất công nghiệp không chỉ tập trung ở Nha Trang. Tỉnh cũng đã được hưởng lợi đáng kể từ những đầu tư liên quan đến căn cứ hải quân Nga tại Cam Ranh, gắn kết với khoảng 30 nhà máy. Một trung tâm công nghiệp mới lớn đang được phát triển ở phía bắc tỉnh xung quanh cảng Vân Phong (Khu kinh tế Vân Phong).
Hạ tầng
Khánh Hòa nằm dọc theo các tuyến giao thông chính từ Bắc vào Nam của Việt Nam. Quốc lộ 1 và Đường sắt Bắc-Nam chạy qua tỉnh. Tất cả các tàu Reunification Express cũng như một số tàu địa phương dừng tại Ga đường sắt Nha Trang.
Là một tỉnh ven biển với nhiều vịnh nước sâu tự nhiên, Khánh Hòa có những điều kiện cần thiết để phát triển các cảng biển nước sâu của mình. Cảng Nha Trang (cảng du lịch và cảng hàng hóa) và cảng Dốc Lết (cảng đóng tàu và cảng logistic) đã được sử dụng. Cảng Vân Phong là một dự án cường lực dự kiến được phát triển tại Vịnh Vân Phong bởi một liên doanh của các công ty Nhật Bản (với Sumitomo là nhà đầu tư hàng đầu) với khoảng 15 tỷ USD đầu tư ước tính, đang trong quá trình thi công. Khi hoàn thành, cảng biển sâu này sẽ có khả năng xử lý tàu lên đến 100.000 tấn và 100 triệu tấn hàng hoá được tải / xóa mỗi năm.
Sân bay quốc tế Cam Ranh nằm ở phía Nam tỉnh.
Giáo dục
Khánh Hòa là một trong những trung tâm giáo dục quan trọng nhất ở Việt Nam. Đây là nơi có Trường Đại học Nha Trang (trước đây là Trường Đại học Ngư nghiệp Nha Trang), một trường đại học đa ngành, Học viện Hải quân, Học viện Sĩ quan không quân, Một trường Sư phạm, Một trường Cao đẳng Mầm non, và Một trường Cao đẳng Nghệ thuật và Du lịch.
Source: Wikipedia
