Hình ảnh: Cảnh quan đá, nước và bầu trời trên vịnh Hạ Long
Vịnh Hạ Long - Quần đảo Cát Bà là một trong 8 di sản thế giới tại Việt Nam. Đây là di sản thiên nhiên đầu tiên được công nhận liên tỉnh, bao gồm tỉnh Quảng Ninh và thành phố Hải Phòng. Vịnh Hạ Long đã được công nhận là di sản thiên nhiên toàn cầu vào năm 1994, và sau đó được mở rộng thêm quần đảo Cát Bà vào năm 2023[^1^].
Tổng quan
Di sản Vịnh Hạ Long - Quần đảo Cát Bà nằm ở phía đông bắc Việt Nam, có diện tích vùng lõi khoảng 65.650 ha và vùng đệm khoảng 34.140 ha. Di sản này bao gồm tổng cộng 1.133 hòn đảo đá vôi, trong đó có 775 đảo thuộc vịnh Hạ Long và 358 đảo thuộc quần đảo Cát Bà[^2^].
Vịnh Hạ Long - Quần đảo Cát Bà được UNESCO công nhận là di sản thiên nhiên thế giới vì vẻ đẹp thiên nhiên độc đáo, bao gồm đảo đá vôi với thảm thực vật xanh mướt và những đỉnh núi đá vôi cao chọc trời. Nơi đây còn có những đặc điểm địa chất đặc trưng như mái vòm đá và hang động[^3^].
Theo UNESCO, Vịnh Hạ Long - Quần đảo Cát Bà được coi là một bảo tàng địa chất, chứa đựng những di sản toàn cầu có giá trị đáng chú ý. Nó ghi nhận những thay đổi đáng kể trong lịch sử phát triển của Trái Đất[^4^]. Việc đề xuất tổ chức thành hồ sơ di sản liên tỉnh cho Vịnh Hạ Long - Quần đảo Cát Bà được thực hiện dựa trên khuyến nghị của Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) vào năm 2014. Nhờ đó, Vịnh Hạ Long đã trở thành di sản thiên nhiên thế giới hai lần và quần đảo Cát Bà đang trong quá trình được đề cử. Đề xuất này mở ra khả năng thống nhất cả vịnh Hạ Long và quần đảo Cát Bà thành một di sản thiên nhiên thế giới mới[^5^].
Vịnh Hạ Long
Vịnh Hạ Long là một vịnh nằm ở biển đông bắc Việt Nam, thuộc thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh. Vịnh này là trung tâm của một khu vực có địa chất, địa mạo, cảnh quan, khí hậu và văn hóa tương đồng. Vịnh Hạ Long giới hạn trong diện tích khoảng 1.553 km², bao gồm 1.969 hòn đảo lớn nhỏ, phần lớn là đảo đá vôi. Vùng lõi của vịnh có diện tích 335 km² với 775 hòn đảo tập trung đông đúc[^6^].
Vịnh Hạ Long đã trải qua quá trình hình thành địa chất kéo dài khoảng 500 triệu năm và quá trình tiến hóa karst kéo dài hơn 20 triệu năm. Nhờ sự kết hợp của môi trường, khí hậu, địa chất và địa hình, vịnh Hạ Long trở thành một khu vực có sự đa dạng sinh học đáng kinh ngạc với hệ sinh thái rừng kín thường xanh mưa ẩm nhiệt đới và hệ sinh thái biển và ven bờ[^8^]. Nhiều loài thực vật và động vật đặc hữu đã được ghi nhận tại vịnh này, bao gồm 17 loài thực vật đặc hữu và khoảng 60 loài động vật đặc hữu[^9^].
Quần đảo Cát Bà
Quần đảo Cát Bà gồm 367 đảo, trong đó đảo Cát Bà là đảo lớn nhất, nằm ở phía nam vịnh Hạ Long, ngoài khơi thành phố Hải Phòng và tỉnh Quảng Ninh. Quần đảo này nằm trong huyện Cát Hải, thành phố Hải Phòng và đã được UNESCO công nhận là khu dự trữ sinh quyển thế giới[^10^].
Với diện tích khoảng 300 km², quần đảo Cát Bà bao gồm 367 hòn đảo. Đảo Cát Bà là đảo lớn thứ ba ở Việt Nam với diện tích 153 km² và độ cao cao nhất 331 m. Các đảo khác có độ cao thấp hơn, phần lớn là đảo nhỏ có độ cao dưới 100m. Quần đảo này có địa hình karst nhiệt đới, với vách bờ dốc đứng nổi trên mặt nước biển. Nhiều hang động thuộc ba nhóm, bao gồm hang ngầm cổ, hang nền và hang hàm ếch biển. Quần đảo Cát Bà cũng có địa hình đáy biển đa dạng, bao gồm tùng áng, rạn san hô, đồng bằng đáy vịnh và luồng lạch[^11^].
Kết luận
Vịnh Hạ Long - Quần đảo Cát Bà là một kỳ quan thiên nhiên đặc biệt của Việt Nam. Không chỉ có cảnh quan tuyệt đẹp mà còn là một kho tàng địa chất và sinh thái đa dạng. Với sự công nhận của UNESCO, Vịnh Hạ Long - Quần đảo Cát Bà là một điểm đến hấp dẫn cho du khách muốn khám phá vẻ đẹp thiên nhiên và độc đáo của Việt Nam[^6^].
Hình ảnh: Một bãi tắm trên Đảo Khỉ thuộc Quần đảo Cát Bà
Tham khảo:
- Trang An Scenic Landscape Complex
- Wikimedia Commons
