Nếu bạn yêu thích du lịch và ẩm thực , việc khám phá những món ngon Êđê ở miền đất Tây Nguyên sẽ làm cho hành trình ẩm thực Việt của bạn thêm phong phú. Và dù bạn có ít thời gian, chỉ cần đến thành phố Buôn Ma Thuột, bạn sẽ được trải nghiệm hương vị độc đáo tại một buôn Êđê đặc biệt trong thành phố - buôn A Kô D’hông.
Buôn A Kô D’hông - mảnh đất hiện đại và truyền thống
Buôn A Kô D’hông, một góc của thành phố Buôn Ma Thuột, đã trở thành điểm đến du lịch với nhiều kiến trúc hiện đại nhưng vẫn giữ được nhiều gia đình Êđê bảo tồn truyền thống tại đây.
Một góc Ako Ea ở buôn A Kô D’hông, thành phố Buôn Ma Thuột
Y Gia Buôn Giá - văn hóa Ê đê ở Tây Nguyên
Y Gia Buôn Giá là cậu nhân viên trẻ của quán ăn Ako Ea, nằm trong khu dịch vụ lưu trú du lịch Ako Ea, nơi khu rừng Đầu nguồn xưa tồn tại trong buôn A Kô D’hông. Anh giới thiệu về bản sắc của người Êđê ở đây và cách thức ăn uống của họ.
"Khi đến cầu thang, bạn sẽ thấy một bên có hai bầu vú và một bên thì không. Điều này liên quan đến chế độ mẫu hệ của chúng tôi, nơi người mẹ luôn là cao nhất. Vì vậy, khi chúng tôi tiếp khách, khách sẽ đi lên theo đường có hai bầu vú của người mẹ. Khi về, khách có thể xuống theo đường ngược lại hoặc xuống theo đường cũ vẫn được."
Y Gia Buôn Giá giới thiệu về những nét văn hóa của người Ê đê ở Tây Nguyên
Quán Ako Ea - một điểm đến hấp dẫn
Đợi khách từng bước chậm lên bậc thang nhà dài, quán ăn Ako Ea của một đại gia đình Êđê đón khách bằng mùi thơm mời gọi của món ăn đang ngào ngạt từ bếp lửa.
Khách chụp ảnh kỷ niệm trước nhà dài
Món ăn đặc sắc của người Ê đê
Nguyên bản là một ngôi nhà dài Êđê được xây dựng và chạm khắc tỉ mỉ trong không gian rộng lớn, quán Ako Ea hàng ngày đón hàng đoàn du khách đến thưởng thức những hương vị độc đáo của người Êđê. Một trong những đặc trưng không thể thiếu là vị cay của ớt trong tất cả các món ăn.
"Ăn sống chấm muối ớt, giã với muối ớt, luộc chấm muối ớt, canh nêm muối ớt. Món chấm phải chọn ớt xanh và nướng lên rồi mới giã được mùi thơm cay."
Du khách thưởng thức cồng chiêng tại Ako Ea
Món vêch - món đặc sắc của người Ê đê
Chàng trai Y Hem Bkrông, quản lý kiêm đầu bếp của quán ăn, giới thiệu cách nấu món vêch - món đặc sắc và cầu kỳ nhất của người Êđê.
"Món vêch đòi hỏi sự cầu kỳ. Mua bộ lòng của con bê về, rửa bằng muối hột, luộc sơ qua, thái nhỏ rồi ướp với củ nén và ớt xanh. Theo cách nấu của đồng bào xưa, không xào trước, mà bỏ vào nồi, đun chín rồi bỏ gia vị và ngò gai thành món vêch."
Những món ăn tưởng đơn giản nhưng rất nổi về gia vị
Món ăn Ê đê - sự kết hợp tinh tế của thảo dược, gia vị và thực phẩm tươi sống
Một số người có thể không thấy hấp dẫn với hương vị của lòng phèo bê trong món vêch, nhưng khi nếm mới thấy thực sự tuyệt vời. Y Hem Bkrông chia sẻ, nếu bạn thích ăn cà đắng với món này, bạn có thể thêm cà đắng vào. Tuy nhiên, chỉ nên xắt cà đắng và hấp dẫn từng giác quan khi cà đắng chín tái và giòn giòn.
Lợn bốn món của người Ê đê không thể thiếu được đồ chấm có hạt é và ớt xanh giã thơm cay
Món mướp đắng rừng - một trải nghiệm độc đáo
Món mướp đắng rừng, một loại rau thường mọc hoang trên nương rẫy, là một món ăn cay, đắng và cuối cùng lại có vị ngọt. Cách chế biến món này theo nguyên bản của người Êđê là nướng và giã với đầu cá khô hoặc xào.
"Cái đặc biệt của món này là không cay làm không được. Nó phải thật cay vì nó mới át được vị đắng của trái đấy, và có vị cần thiết không thể thiếu được của củ nén."
Y Hem Bkrông, quản lý kiêm "đầu bếp" của Ako Ea và phút giây thư giãn buổi tối sau giờ vào bếp.
Những món ăn theo mùa tại Tây Nguyên
Mùa nào bạn cũng có thể tìm thấy những món ăn đặc trưng theo mùa tại Tây Nguyên. Những trái núc nác, khổ qua rừng, mướp đắng rừng, gỏi măng rừng, lá mì là những món chạy theo mùa, đặc biệt và khó quên.
Không có gì thú vị hơn khi được thưởng thức món ăn Tây Nguyên trong khung cảnh của núi rừng, bên những cửa hông nhà dài, trong không khí phảng phất hương cây lá rừng.
Những món ăn Êđê không chỉ đơn thuần là thức ăn mà còn là hòa trộn tinh tế giữa thảo dược, gia vị và thực phẩm tươi sống trong vị cay, chua và đắng. Vì vậy, một bữa ăn không thể thiếu là hương vị của món canh cà đắng, một loại cà thường mọc hoang trên nương rẫy. Hầu như nhà của người Êđê nào cũng có loại cây này và họ sử dụng cà đắng trong nhiều món ăn gia đình, bao gồm canh nấu với cá khô, hoặc hầm xương bò và nấu với thịt bò. Đặc biệt, canh cà đắng có mùi thơm của lá é.
Như vậy, một bữa ăn ngon đúng chất người Êđê không chỉ là thức ăn hấp dẫn mà còn là trải nghiệm văn hóa sâu sắc. Hãy đến Ako Ea để thưởng thức những món ăn đặc sắc của người Êđê và tận hưởng không gian và hương vị độc đáo tại Tây Nguyên.
