Bạn có biết rằng củ tam thất không chỉ có tác dụng cầm máu và bổ khí huyết mà còn nhiều công dụng khác? Đây là một vị thuốc từ lâu đã được dân gian sử dụng để chữa nhiều bệnh. Hãy cùng khám phá tác dụng tuyệt vời của củ tam thất thông qua bài viết dưới đây!
Củ tam thất có tác dụng gì?
Củ tam thất, tên khoa học là Panax pseudo-ginseng (Burk), nằm trong họ Ngũ gia bì - Araliaceae. Trong Đông y, củ tam thất được mô tả là có vị ngọt đắng, tính ôn và có tác dụng cầm máu, hóa ứ, tư bổ, tiêu thũng, bổ khí huyết, giảm đau. Vì vậy, nó được sử dụng để chủ trị một số bệnh như chứng xuất huyết, sưng đau bầm tím do ngã/va đập, đau tức ngực, huyết ứ, u bướu, thống kinh, bế kinh, chữa mụn nhọt sưng đau. Đối tượng sử dụng củ tam thất dự kiến là người lớn, không nên dùng cho phụ nữ mang thai.
Hình minh họa: Củ tam thất có tác dụng gì?
Thành phần hóa học của củ tam thất cũng rất đa dạng và giàu chất dinh dưỡng, trong đó có Saponin triterpen (Saponin A, B, C, D), Acid oleanolic, 16 acid amin, các chất vô cơ như Fe, Ca... Nhờ những thành phần này, củ tam thất có khả năng chống xơ vữa động mạch, bảo vệ tim, chống choáng nếu bị mất máu. Nó cũng có tác dụng giảm đau, tăng cường lưu thông máu, giảm cholesterol, tăng cường hệ miễn dịch, ức chế sự gây hại của vi khuẩn và siêu vi.
Phân loại củ tam thất
Củ tam thất được phân loại dựa trên nhiều tiêu chí như hình dáng cây, củ, phân bố, giá trị, trạng thái sử dụng. Dưới đây là một số loại tam thất phổ biến mà bạn có thể gặp:
Củ tam thất bắc
tam thất bắc , còn được gọi là nhân sâm tam thất, sâm tam thất, điền thất, kim bất hoán, nổi tiếng với quý giá và có giá trị cao. Để phân biệt củ tam thất bắc, ta có thể dựa vào hình thoi của củ, vỏ ngoài sần sùi, nhiều mấu cứng xám hoặc đen.
Củ tam thất nam
Tam thất nam, hay còn được gọi là tam thất gừng, thổ tam thất, khương tam thất, có hình dạng hơi tròn, bề mặt nhẵn. Lá cây tam thất nam khá dày, to, không có răng cưa và thường mọc xếp thành từng tàu trông lên nhau. So với tam thất bắc, tam thất nam ít giá trị hơn.
Củ tam thất rừng
Tam thất rừng, còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như tam thất hoang, trúc tiết nhân sâm, tam thất lá xẻ, sâm hai lần chẻ, vũ điệp tam thất, hoàng liên thất. Củ tam thất rừng thường có hình dạng thuôn một bên hoặc hình trứng, vỏ có màu trắng vàng, thịt màu trắng ngà, có vị hơi cay như gừng. Tam thất rừng thích ẩm ướt, thường mọc hoang ở nơi ven núi, hốc khe hoặc ven bờ suối. Có tới 5 loại tam thất rừng được phân loại dựa trên màu sắc của lõi củ như màu tím khoai môn, vàng, đỏ tía, xanh và trắng.
Củ tam thất tươi và củ tam thất khô
Củ tam thất có thể dùng tươi hoặc khô tuỳ thuộc vào mục đích sử dụng. Củ tươi giữ nguyên được giá trị dược tính nhưng cần hiểu cách bảo quản để tránh hỏng. Củ khô đã được sơ chế, phơi hoặc sấy khô để tiện cho quá trình sử dụng và bảo quản. Tuy nhiên, giá trị dược tính của củ khô không quá khác biệt so với củ tươi.
Cách sử dụng củ tam thất
Củ tam thất có thể được sử dụng trong nhiều món ăn và điều trị nhiều bệnh. Mỗi lần lượng dùng thông thường là từ 4-8g, có thể dùng dưới dạng bột, thuốc sắc hay cao lỏng. Dưới đây là hai cách sử dụng củ tam thất phổ biến:
Củ tam thất dùng sống
Để sử dụng tam thất dùng sống, bạn có thể tán củ thành bột mịn rồi trộn với mật ong để ăn trực tiếp. Hoặc bạn có thể cắt củ thành lát nhỏ mỏng rồi pha với nước ấm để uống. Cách này tận dụng tối đa dược tính trong củ tam thất. Tuy nhiên, vì tam thất có vị đắng, nhiều người không thích dùng cách này.
Củ tam thất dùng chín
Củ tam thất có thể kết hợp với nhiều nguyên liệu khác như thịt gà, thịt lợn, chim bồ câu, ngải cứu, nấm linh chi, nhân sâm... để chế biến thành nhiều món ăn thơm ngon và bổ dưỡng. Một món ăn phổ biến là "tam thất tươi hầm gà ác/chân giò/chim câu". Đây là một món ăn tốt cho sức khỏe, đặc biệt là cho những người suy nhược cơ thể, phụ nữ sau sinh hoặc người vừa ốm dậy.
Củ tam thất ngâm rượu có tốt không?
Ngâm củ tam thất trong rượu là một cách tốt để giữ gìn và phát huy tối đa công dụng của nó. rượu tam thất có thể có nhiều tác dụng như tăng cường sức khỏe, giúp ổn định áp huyết, tăng cường tuần hoàn máu và giúp giảm căng thẳng, ngủ ngon giấc. Tuy nhiên, hạn chế việc uống quá nhiều rượu tam thất vì cơ thể không thể hấp thu hết chất dinh dưỡng trong củ.
Củ tam thất giá bao nhiêu tiền 1 kg?
Giá củ tam thất có thể khác nhau tuỳ thuộc vào nhiều yếu tố như chủng loại, chất lượng, nguồn gốc, kích thước và năm tuổi của củ. Dưới đây là một số giá tham khảo:
- Tam thất nam: Giá giao động từ 270.000 - 360.000 VNĐ/1 kg.
- Củ tam thất bắc: Giá giao động từ 500.000 VNĐ - 2 triệu đồng/1kg. Giá củ tam thất bắc phụ thuộc vào kích thước, có thể phân loại theo số lượng củ trong 1 kg như tam thất bắc tươi, tam thất bắc loại 90 củ/1kg, tam thất bắc loại 60 củ/1kg, tam thất bắc loại 50 củ/1kg, tam thất bắc loại 40 củ/1kg.
- Tam thất rừng: Giá không dưới 5 triệu đồng/1kg.
Lưu ý rằng giá củ tam thất có thể thay đổi tùy theo địa chỉ bán và thời điểm.
Mua củ tam thất ở đâu?
Củ tam thất có thể mua tại các hiệu thuốc YHCT, phòng chẩn trị YHCT, các đơn vị chuyên phân phối nông sản, đặc sản hoặc cửa hàng chuyên bán tam thất trên toàn quốc. Bạn nên lựa chọn địa chỉ uy tín, có giấy phép kinh doanh và chứng minh nguồn gốc xuất xứ rõ ràng cho sản phẩm. Khi mua củ tam thất, hãy lựa chọn những củ có hình dạng đẹp, vỏ bóng sáng và ruột củ màu xám xanh mịn màng.
Hy vọng qua bài viết trên, bạn đã có những thông tin hữu ích về củ tam thất, công dụng, giá bán và nơi mua sản phẩm.
